نویسندگان
1
Shahid Beheshti University
2
دانشجوی دکتری اندیشههای سیاسی
3
دانشیار دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی.
,
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
10.29252/piaj.2022.228091.1274
چکیده
«فرد» از دیرباز موضوع مشاجرهآمیز دانشهای گوناگون بوده و این امر نوعی دانش مستقل را شکل داده که تحولات آن، پیامدهای مهمی برای دیگر دانشها ازجمله سیاست داشته و دارد. تکنولوژیست فرانسوی، ژیلبر سیموندون (89-1924)، ازجمله کسانی است که در این حیطه، تلاش فکری سرسختانه و تأثیرگذار داشته است. هدف کلی مقاله توضیح مجمل ارکان نظریۀ «تفرد» سیموندون و برشماری امکاناتی است که برای علوم اجتماعی مهیا میکند. با توجه به اهمیت خاص دانش سیاست برای ما، پرسش اصلی این است که نسخۀ متأخر نظریۀ تفرد، چه امکانات جدیدی برای دانش سیاست فراهم میکند؟ سیموندون با طرد «اصل» تفرد و رویارویی با نسخههای گوناگون هایلومورفیسم، بهویژه روانشناسی تحلیلی یونگ، و حفظ فاصلۀ انتقادی با سیبرنتیک و بدنۀ پدیدارشناسی، «فرایندِ» تفرد را محور بحث قرار داد و «شدن» را فرایندی بیپایان تعریف کرد. افزایش اعتبار سیاسیِ جمع، اصلزدایی، تحلیل فاز، بازگشت بدن تکنیکی به تحلیل سیاسی و تأمین لوازم بازخوانی نظریۀ سیاسی رادیکال، ازجمله پیامدهای نظریۀ او برای دانش سیاست است. نظریۀ سیموندون، ابزار گذر به «ترافرد» را به تحلیل سیاسی میدهد و این گذر، امکان رادیکالکردنِ مفهوم «فرد» و بهچالشکشیدنِ معنای مسلط آن را فراهم میکند.
منابع
- آلتوسر، لوئی (1386)، ایدئولوژی و سازوبرگهای ایدئولوژیک دولت، ترجمۀ روزبه صدرآرا، تهران: چشمه.
- تشکری، منوجهر و محمدحسین دلال رحمانی (1392)، «بررسی و نقد فردیت و شیئیت (جزئیت) در شعر نیما یوشیج»، نقد ادبی، سال 6، شمارۀ 21، صص 63-84.
- خجسته باقرزاده، حسن (1397)، «تشخصسازی (personal branding) یا مدیریت تأثیرگذار هویت در شبکههای اجتماعی»، دوفصلنامۀ رسانه و فرهنگ، سال 8، شمارة 2، صص 104-77.
- دادجوی، ابراهیم (1386)، «اصل تفرد»، آینۀ معرفت، دورۀ 7، شمارۀ 4، صص 90-69.
- درایتی، مجتبی (1394)، «ملاک تشخص در فلسفۀ ارسطو: صورت یا ماده؟»، حکمت و فلسفه، سال 11، شمارۀ 1، صص 86-69.
- سالم، مریم (1396)، «تبیین دیدگاه عبدالرزاق لاهیجی در باب اعتباریبودن تشخّص»، فلسفه و کلام اسلامی، سال 50، شمارۀ 1، صص 77-63.
- صادقی خرمدشتی، وحیده (1397)، «تأملی بر اصل اینهمانی تمایزناپذیرها بر اساس دفاع مولر»، تاریخ علم، دورۀ 16، شمارۀ 2، 230-217.
- عباسزاده، مهدی (1390)، «تأثیر ابنسینا بر مبحث کلیات و اصل فردیت در تفکر مدرسی غرب؛ بررسی موردی دنس اسکوتوس»، ذهن، شمارۀ 48، 50-29.
- عبدالهپور، محمد (1391)، «بررسی انتولوژی مفهوم "خود" در اندیشۀ جماعتگرایان»، سیاست، دورۀ 42، شمارۀ 2، 141-129.
- فوکو، میشل (1395)، مراقبت و تنبیه، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی.
- لوردون، فردریک (1401)، سرمایهداری، میل و بردگی: مارکس و اسپینوزا، ترجمۀ محمود ایرانیفرد و راضیه شامخنیا، تهران: روزنه.
- مؤذن، رضا (1398)، «تحلیل مفهومی، گزارهای و سیستمی دیدگاه صریح فارابی در مسئلۀ تشخص»، فلسفه و کلام اسلامی، سال 52، شمارۀ 2، 385-367.
- میلانینژاد، فریدون (1375)، اصول نظری ترمودینامیک تعادلی و کاربرد آن در شیمی، مشهد: دانشگاه فردوسی.
- معینی علمداری، جهانگیر (1393)، زیستجهان و اهمیت آن برای نظریۀ سیاسی، تهران: رخداد نو.
- ناخنیکیان، جورج (1392)، مقدمۀ کتاب هوسرل، ادموند، ایدۀ پدیدهشناسی، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: علمی و فرهنگی.
- یونگ، کارل گوستاو (1400)، ناخودآگاه جمعی و کهنالگو، ترجمۀ فرناز گنجی و محمدباقر اسمعیلپور، تهران: جامی.
- Bardin, Andrea & Giovanni Menegalle (2015), “Introduction to Simondon”, Radical Philosophy, 189, pp. 15-16.
- Barthélémy, Jean-Hugues (2012a), “Individuation and Knowledge refutation of idealism in Simondon’s Heritage in France”, translated by Mark Hayward and Arne De Boever, SubStance 129, Vol. 41, no. 3., University of Wisconsin Press.
- Barthélémy, Jean-Hugues (2012b), “Du mort qui saisit le vif: Simondonian Ontology Today”, translated by Justin Clemens, in Gilbert Simondon, Being and Technology, edited by Arne De Boever, Alex Murray, Jon Roffe and Ashley Woodward, Edinburgh University Press Ltd.
- Barthélémy, Jean-Hugues (2012c), “Glossary: Fifty Key Terms in the Works of Gilbert Simondon”, translated by Arne De Boever, in Gilbert Simondon, Being and Technology, edited by Arne De Bo-ever, Alex Murray, Jon Roffe and Ashley Woodward, Edinburgh University Press Ltd.
- Barthélémy, Jean-Hugues (2015), Life and Technology: an Inquiry Into and Beyond Simondon, Translated by Barnaby Norman, Meson Press.
- Beardsworth, Richard (1998), “Thinking Technicity”, Cultural Values, Volume 2, Number 1, pp. 70-86.
- Chabot, Pascal (2013), The Philosophy of Simondon: Between Technology and Individuation, Translated by Aliza Krefetz, Bloomsbury Publishing Plc.
- Combes, Muriel (2013), Gilbert Simondon and the Philosophy of the Transindividual, translated with preface and afterword by Thomas LaMarre, The MIT Press.
- Deleuze, Gilles (1966), “Review of L’individu et sa genèse physico-biologique, by G. Simondon”, in Desert Islands and Other Texts (1953-1974) (2002), Edited by David Lapoujade, Translated by Michael Taormina, SEMIOTEXT(E) FOREIGN AGENTS SERIES.
- Gallope, Michael (2006), Heidegger, Stiegler, and the Question of a Musical Technics, New York University, for the Conference, Music and Consciousness, University of Sheffield, UK.) (Gallope, 2006)
- Garavito, María Clara (2018), "On Individuation and Constitutive Activity: a View from the Philosophy of Gilbert Simondon and the Phenomenology", Revista de Psicología Universidad de Antioquia, Universidad de Antioquia http://dx.doi.org/10.17533/udea.rp.v10n1a06v
- Jaeger, Gregg (2011), “Individuation in Quantum Mechanics”, Found Phys, (41): 299–304, doi: 10.1007/s10701-009-9382-x.
- Ma, Yufei and Qingling Feng (2015), “A crucial process: organic matrix and magnesium ion control of amorphous calcium carbonate crystallization on β-chitin film”, CrystEngComm, 17: 32-39. https://doi.org/10.1039/C4CE0 1616E
- Noseworthy, Russell, Arthur M. Ryan, Lester A. Gerhardt (1992), “Three-Dimensional Vision”, Intelligent Robotic Systems for Space Exploration, SECS, 168: 185-240. https://doi.org /10.1007/978-1-4615-3634-5
- Phillips, R. P. (1934), Modern Thomistic Philosophy, Vol. 1 of 2: An Explanation for Students; The Philosophy of Nature, Newman Press.
- Sauvagnargues, Anne (2012), “Crystals and Membranes: Individuation and Temporality”, in Gilbert Simondon, Being and Technology, edited by Arne De Boever, Alex Murray, Jon Roffe and Ashley Woodward, Edinburgh University Press Ltd.
- Sauvagnargues, Anne (2016), ARTMACHINES: Deleuze, Guattari, Simondon, Translated by Suzanne Verderber with Eugene W. Holland. Edinburgh University Press.
- Simondon, Gilbert (2017), On the Mode of Existence of Technical Objects, Translated by Cecile Malaspina and John Rogove, Univocal Publishing.
- Simondon, Gilbert (2020), Individuation in Light of Notions of Form and Information, Translated by Taylor Adkins, The University of Minnesota Press.
- Stiegler, Bernard (2012), “The Theatre of Individuation: Phase-Shift and Resolution in Simondon and Heidegger”, translated by Kristina Lebedeva, in Gilbert Simondon, Being and Technology, edited by Arne De Boever, Alex Murray, Jon Roffe and Ashley Woodward, Edinburgh University Press Ltd.
- Virno, Paolo (2006), “Reading Gilbert Simondon: Transindividuality, technical activity and reification”, an interview with Jun Fujita Hirose, Radical Philosophy, 136 (March/ April 2006).