,
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
10.29252/piaj.2022.227382.1253
چکیده
وقتیکه به منابع برجسته در تاریخِ فکرِ ایران باستان و تفکر اسلامی رجوع میکنیم، دو مفهومِ «فَرّه» و «کرامت» بسیار خودنمایی میکنند. شاید در نگاه اول نتوان رشته پیوندی میان این دو مفهوم برقرار کرد، اما با ریشهیابی مفهومی این دو واژه در دو سنتِ فکری ایرانی و اسلامی و جایگاه آنها در امر سیاسی، قرابت معنایی و کاربرد بسیاری میان آنها میتوان یافت. در این مقاله درصدد نشان دادن قرابت مفهومی و کاربردی این دو واژه بهعنوان مفهوم مرکزی در اندیشه سیاسی ایران باستان و اسلام هستیم، لذا سؤال اصلی این تحقیق این است: چه ارتباطی میان مفهوم «فَرّه» در اندیشه سیاسی ایرانی و «کرامت» در اندیشه سیاسی اسلامی وجود دارد؟ روش مورداستفاده در این تحقیق، مقایسهای و بر مبنای الگوی توافق و اختلاف پرزورسکی و توین است.
- آموزگار، ژاله؛ تفضّلی، احمد) 1386)، دینکرد پنجم، تهران، انتشارات معین.
- آموزگار، ژاله (1374)، فره این نیروی جادویی و آسمانی، مجله کلک، شماره شصت و هشت، ص32-40.
- اکرمی، وحیده (1387)، سعادت و کرامت انسانی از دیدگاه امام خمینی (ره)» در اصول و مبانی کرامت انسان،ج7، تهران، چاپ و نشر عروج.
- اسفندیار، بهاالدین محمدبن(1389)، تاریخ طبرستان، تصحیح عباس اقبال اشتیانی، تهران: اساطیر.
- بهار، مهرداد (1384)، پژوهشی در اساطیر ایران. ویراستار: کتایون مزداپور. چاپ پنجم. تهران: انتشارات آگاه.
- بلعمی، ابو علی محمد بن محمد (1385)، تاریخ بلعمی، تصحیح محمد تقی بهار، تهران: زوار.
- تبریزی شهروی، زهرا «فرشاهان و پهلوانان ایرانیِ فرهمند»، فصلنامه عرفانیات در ادب فارسی، تابستان 1392, دوره 4, شماره15.
- ثعالبی، عبدالملک بن محمد (1385)، شاهنامه ثعالبی در شرح احوال سلاطین ایران، محمود هدایت (مترجم)،تهران: اساطیر.
- سارو خانی، باقر (1377)، روشهای تحقیق در علوم اجتماعی، ج 2، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی.
- سنگاری، اسماعیل، «رابطة مفاهیم فره و خویشکاری براساس متون پهلوی و کارکرد اجتماعی آنها در اندیشه سیاسی ایران باستان»، فصلنامه مطالعات ایرانی، دوره 16، شماره 31، تابستان 1396، صفحه125-139
- شریفی، گلفام (1386)، «تحول معنایی واژه فره در متنهای اوستایی و پهلوی»، مطالعات ایرانی، شماره 11، ص 99.
- رزمجو، شاهرخ (1389)، استوانه کورش بزرگ، تهران: نشر فرزان روز.
- دادگی، فرنبغ (1369)، بندهشن، ترجمه مهرداد بهار. تهران: توس.
- جعفری، محمد تقی (1390)، فلسفه و هدف زندگی، تهران: موسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری
- جعفری، محمد تقی (1387)، حکمت اصول سیاسی اسلام؛ تفسیر فرمان مالک اشتر، تهران: موسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری
- طباطبایی، فاطمه (1387)، «تحلیل مفهومی کرامت در قرآن»، در اصول و مبانی کرامت انسان،ج2، تهران، چاپ و نشر عروج.
- عالمیان، علیاکبر (1387)، «کرامت انسان در نهجالبلاغه»، در اصول و مبانی کرامت انسان،ج3، تهران، چاپ و نشر عروج.
- کمالی گوکی، محمد و دیگران (زمستان 1395)، «ملاک کرامتمندی انسان در اندیشه سیاسی کانت و علامه جعفری در قالب سه نظریه انسانگرایانه، افزوده و انسانیت بالقوه»، فصلنامه علوم سیاسی، دوره 19، شماره 74- تابستان 95، صفحه 91-118.
- کدیور، محسن (تیرماه ۱۳۸۲) «حقوق بشر و روشنفکری دینی» مجله آفتاب، شماره ۲۷.
- منوچهری، عباس (1390)، رهیافت و روش در علوم سیاسی، تهران، سمت.
- مارش و استوکر (1385)، روش و نظریه در علوم سیاسی، امیرمحمد حاجی یوسفی (مترجم)،تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی
- مکنزی، دیوید نیل (1379)، فرهنگ کوچک زبان پهلوی. ترجمه مهشید میرفخرایی. چاپ دوم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- محمدی، ذکرالله، «انتقال و تحول اندیشه سیاسی فره ایزدی از ایران باستان به ایران اسلامی» سخن تاریخ، بهار 1391، سال ششم، شماره16.
- میر فخرایی، مهشید (1367)، روایت پهلوی، ترجمه از پهلوی به فارسی، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
- مرادی غیاث آبادی، رضا (1385)، زامیاد یشت، ترجمه شده در سایت: http://ghiasabadi.com/avesta-zamyad.html
- مصباح یزدی، محمدتقی (1380)، نظریه حقوقی اسلام، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ۱۳۸۰.
- نوبهار رحیم (اردیبهشت ۱۳۸۲،، «دین و کرامت انسانی؛ مبانی نظری حقوق بشر» (مجموعه مقالات دومین همایش بینالمللی حقوق بشر؛ ۲۷ و ۲۸) قم، دانشگاه مفید، ۱۳۸۴، ص ۶۱۳-۶۳۲.
- یعقوبی، احمد (1387)، تاریخ یعقوبی، ترجمه محمد ابراهیم آیتی، تهران: علمی و فرهنگی.
- Henry Campbell (1991), Black's law Dictionary, 6th. U.S.A. West Publisher.
- Joyce M. Hawkins (1996), The Oxford Encyclopedic English Dictionary, Published October 3rd by Oxford University Press, USA