,
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
10.29252/piaj.2021.223326.1121
چکیده
این مقاله متکفلِ معرفی و نقادیِ شش خطای رایج روششناختی در مقامِ فهمِ تاریخِ اندیشهی سیاسی و مطالعهی تاریخیِ آنها است. از این مجموعه، دو اسطورهی «تقلیلِ پدیدههای فکریـسیاسی به بازنمودها و ساختارهای زبانی» و «تحلیل پدیدههای فکریـسیاسی بر اساسِ شباهت خانوادگی و بازیهای زبانی» به ترتیب، حاصلِ کاربستِ ناروشمندِ آرای متقدم و متأخر ویتگنشتاین اند، کاربستی نسنجیده بر اساسِ تعمیم ناروای آرای متقدم و متأخر او از حوزهی مباحث ناظر بر مسائل متافیزیکی به حوزهی مباحثِ تجربی و نظری مربوط به علوم انسانی و اجتماعی. چهار اسطورهی دیگر، در واقع، حالاتی گوناگون از «اسطورهی دکتریناندیشی» اند که اسکینر آن را در آثار خود معرفی و نقد کرده است. این چهار اسطوره به ترتیب در ذیل این عناوین بررسی و سنجیده خواهند شد: «اسطورهی زمانپریشی،» «اسطورهی شیءانگاری،» «اسطورهی سازگاری درونی،» و «اسطورهی فراپیشافکنی.» این مقاله علاوه بر سنجش و بررسی این شش اسطورهی مغالَطی، شامل یک پیشگفتار و یک پیگفتار است. در پیشگفتار، پارهای مقدماتِ نظری و روششناختی تمهید میشوند. دو بخشِ نخستِ مقاله دربرگیرندهی صورتبندیِ منطقیِ دو اسطورهی پیشگفتهی ویتگنشتاینی است. بر اساسِ خوانشی همدلانه از رویکرد تاریخشناختیِ اسکینر، بخش سوم مقاله به معرفی کلاناسطورهی دکتریناندیشی و چهار اسطورهای که از آن مشتق و متشعّب میشوند، اختصاص دارد. هریک از این چهار اسطوره در یکی از فصلهای چهارگانهی بخش سوم مقاله معرفی و نقد میشود. در پیگفتاری که در «ارزیابی و افقگشایی» پایانی، چگونگی نسبت آرای اسکینر با دو اسطورهی ویتگنشتاینی بررسی خواهد شد و مسیر پیگیری و تکمیل مطالعهی حاضر نشان داده میشود.
- داوری، رضا ۱۳۸۶، «همایش روشنفکری دینی» به نقل از گزارش فارس مورخ ۲۹/۹/۱۳۸۶، http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8609250665
- دباغ، سروش (۱۳۹۲)، «روشنفکری دینی و روشنفکران دینی» تارنمای رادیو زمانه، ۴ بهمن ۱۳۹۲، http://www.radiozamaneh.com/121622
- دباغ، سروش، (۱۳۹۳)، «الهیات روشنفکری دینی» ۲۹ فروردین ۱۳۹۳، http://www.rahesabz.net/story/81948
- الدهلوی، شاه ولیالله (۱۴۱۵)، حجةالله البالغه، الطبعة الاولی، بیروت، دارالکتب العلمیه.
- فیرحی، داود (۱۳۹۴)، آستانهٔ تجدّد: در شرح تنبیه الامة و تنزیه الملة، (چاپ دوم: ۱۳۹۵) تهران: نشرنی.
- فیرحی، داود (۱۳۹۶)، فقه و حکمرانی حزبی، تهران: نشر نی.
- میردامادی، یاسر (۱۳۹۲)، «آیا روشنفکری دینی همان روشنفکری دینداران است؟» تارنمای رادیو زمانه، ۴ مرداد ۱۳۹۲، http://www.radiozamaneh.com/85297#.UuD_tRAo7IU
- میلاپوری، عبدالقادر مهربان فخری (۱۹۵۹)، اصل الاصول فی بیان مطابقه الکشف بالمعقول و المنقول، مصحح محمدیوسف عمری، مدرس، مدارس یونیورسیتی.
- نیکفر، محمدرضا (۱۳۸۹)، «خشونت دینی و خشونت سکولار،» در تارنمای رادیو زمانه مورخ ۱۸ خرداد ۱۳۸۹، آخرین بازیابی ۱۸ آذر ۱۳۹۲. http://zamaaneh.com/nikfar/2010/06/post_132.html
- Åsard E. (1987), “Quentin Skinner and His Critics: Some Notes on a Methodological Debate,” Statsvetenskaplig Tidskrift, 1., No. 2, pp. 101-116.
- Berlin I. (1990), The Crooked Timber of Humanity: Chapters in the History of Ideas, Henry Hardy (ed.), London: John Murray; New York, 1991: Knopf; 2nd, Princeton: Princeton University Press, 2013.
- Berlin I. (2002), Liberty, Henry Hardy (ed.), Oxford and New York: Oxford University Press.
- Brett A. & Tully J. (2006), ed., Rethinking the Foundations of Modern Political Thought, Cambridge and New York, Cambridge University Press.
- Deutsch K.L. & Walter Nicgorski (1994) eds., Leo Strauss: Political Philosopher and Jewish Thinker, US, Rowman & Littlefield Publishers.
- Frazer J. G. (1890), The Golden Bough, 1st edition, 2 vols; 1900, 2nd edition, 3 vols.; 1906-15, 3rd edition, 12 vols.
- Goodhart M. (2000), “Theory in Practice: Quentin Skinner's Hobbes, Reconsidered,” The Review of Politics, Vol. 62, No. 3, Summer, pp. 531-561.
- Israel (2006), Enlightenment Contested: Philosophy, Modernity, and the Emancipation of Man 1670-1752, Oxford University Press.
- Klagge J. C. (2003), “The Puzzel of Goethe’s Influence on Wittgenstein” Goethe and Wittgenstein: Seeing the World’s Unity in its Variety, F. Breithaupt, R. Raatzsch, and B. Kremberg (eds.), Wittgenstein Studien, v. 5, Frankfurt am Main, Peter Lang, 19-26.
- Mojahedi M.M. (2016), “Is There Toleration in Islam? Reframing a Post-Islamist Question in a Post-Secular Context” ReOrient, 2(1), 51-72. doi:10.13169/reorient.2.1.0051.
- Patch A. (2004), “Leo Strauss on Maimonides” The Review of Politics, Vol. 66, No. 1 (Winter), pp. 83-104.
- Skinner Q. (1989a), “Part II: Skinner on Interpretation” in James Tully (ed.), Meaning and Context: Quentin Skinner and His Critics, USA, Princeton University Press, 29-134.
- Skinner Q. (1989b), “A Reply to My Critics”, in James Tully (ed.), Meaning and Context: Quentin Skinner and His Critics, USA, Princeton University Press, 1989, 231-87.
- Skinner Q. (2002), Visions of Politics, US, Cambridge University Press, vol. 1 “Regarding Method”, Ch. 4.
- Skinner Q. (2006), “Surveying the Foundations: a retrospect and reassessment” in Brett A. & James Tully (ed.), Rethinking the Foundations of Modern Political Thought, Cambridge and New York, Cambridge University Press, 2006, 236-61.
- Spengler O. (1918), Der Untergang des Abendlandes, erster Band, München, Verlag C. H. Beck; zweiter Band, Wien, Verlag Braumüler, 1922.
- Strauss L. (1941), “Persecution and the Art of Writing” Social Research, vol. 8, No. 4 (Nov.), pp. 488-504.
- Strauss L. (1943), “The Law of Reason in the "Kuzari"” Proceedings of the American Academy for Jewish Research, 1943, Vol. 13, pp. 47-96.
- Strauss L. (1988), What Is Political Philosophy? and other studies, USA, University of Chicago Press.
- Syros V. (2010), “Linguistic Contextualism and Medieval Political Thought: Quentin Skinner on Marsilius of Padua,” History of Political Thought, Vol. XXXI. No. 4. Winter, 691-708.
- Toussi S.K. (2014), The Political Philosophy of Mulla Sadra, UK and USA, Routledge.
- Tully J. (1989), ed., Meaning and Context: Quentin Skinner and His Critics, USA, Princeton University Press.
- Turanli A. (2005), “Wittgenstein and Spengler vis-à-vis Frazer”, Philosophy Social Criticism, 31: 69-88.
- Wittgenstein L. (1998a), Philosophical Grammar, The Collected Works of Ludwig Wittgenstein, UK and US, Blackwell Publishers Inc., Second edition.