دستاوردها و چالش‌های آزادسازی سیاسی در قطر از 1995 به این سو

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه

2 دانشگاه شیراز

10.29252/piaj.2021.101099

چکیده

در این پژوهش با استفاده از دو نظریه ساختار - کارگزار و هرم نیازها تلاش شده به این پرسش پاسخ داده شود که فرآیند آزادسازی سیاسی در قطر از 1995 به این سو چه دستاوردهایی داشته و با چه چالش‌ها یا موانع ساختاری و غیرساختاری مواجه بوده است؟ فرضیه پژوهش این است که جامعه قطر شاهد برخی دستاوردها و آزادسازی سیاسی اولیه در قلمرو رسانه‌ها به‌ویژه شبکه ماهواره ای الجزیره، انتخابات نسبتا رقابتی، آزادی بیان اولیه و اصلاحات در قانون اساسی و پارلمانی بوده است. با این وجود، به دلایل ساختاری همچون عدم وجود اراده سیاسی جدی در حاکمیت برای اصلاحات ژرف و پردامنه، ساخت محافظه‌کار اجتماعی و سیاسیجامعه و ریشه دار بودن هنجارهای فرهنگی و سنتی قوی و دلایل غیرساختاری همچون ضعف کنشگران و نهادهای مدنی و اولویت خواسته‌های رفاهی- معیشتی بر آزادسازی سیاسی در بین اکثریت جامعه با چالش‌های جدی مواجه بوده است. یافته کلی این پژوهش این است که ضمن عدم انکار پاره‌ای اصلاحات و آزادسازی سیاسی اولیه، این کشور به خاطر چالش‌ها و موانع ساختاری و غیرساختاری در سطح کنشگران و شهروندان با دموکراسی حداکثری و واقعی فاصله زیادی دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Achievements and Challenges of Political Liberalization in Qatar 1990s onward

نویسندگان [English]

  • Khalil Sardarnia 1
  • Hosein Mohseni 2
1 prof of University
2 Shiraz University
چکیده [English]

In this research by using two theories namely structure- agency and needs pyramid of Maslow, has been tried to answer this question: what are achievements and challenges of impediments of political liberalization in Qatar from 1995 onward? The research hypothesis is, Qatar society has been seen some achievements and primitive political liberalization such as in media sphere specially in Aljazeera satellite network, nearly competitive election, primitive expression freedom and reformation in constitution and parliament. But nevertheless have been had serious challenges in this process due to structural reasons such as absence of serious political willingness in sovereignty for deep and comprehensive reformation, socio-political conservative structure, mootness of strong traditional and cultural norms and non- structural reasons such as: weakness of civil agents and assemblies and priority of more people’s welfare-subsistence needs to political liberalization. The main finding of this article follows that: in spite of non-denying of some reformation and primitive political liberalization, this country has had more gap with real and consolidated democracy due to structural challenges and impediments and non- structural one’s among of agents and citizens.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Achievements
  • Challenges
  • Political Liberalization
  • Qatar

مراجع

منابع
‒     پیترسون، جی. ای.(1370)، «زنان، توسعه و مشارکت سیاسی در کشورهای عرب حوزه خلیج فارس»، ترجمه فخریه سندسی، نامه فرهنگ، شماره 1 و 2، 67-58.
‒     جالینوسی، احمد(1385)، «تحولات راهبردی در منطقه خلیج فارس؛ رویکردی سیاسی- امنیتی»، دوفصلنامه دانش سیاسی، شماره 3، بهار و تابستان 1385، 58-39.
‒     رنجبرحیدری، وحید، فرجی، محمدرضا، جمشیدی، ابراهیم(1394)، «نقش شبکه خبری الجزیره در دیپلماسی رسانه‌ای قطر»، فصلنامه سیاست جهانی، شماره 1، بهار 1394، 235-203.
‒     سردارنیا، خلیل اله(1392)، «درآمدی بر جامعه شناسی سیاسی خاورمیانه»، تهران: میزان.
‒     سردارنیا، خلیل اله(1394)، «شبکه الجزیره و حوزه عمومی نوظهور در جهان عرب»، فصلنامه سیاست جهانی، شماره 3، پاییز ، 168- 141.
‒     سردارنیا، خلیل الله (1388)، موانع عدم پیشبرد دموکراسی در شیخ‌نشین‌های خلیج فارس، مطالعات خاورمیانه، پاییز 1388، 32-5.
‒     سردارنیا، خلیل الله (1394)، دلایل موفقیت شبکه الجزیره در دیپلماسی عمومی جهان عرب، پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل، بهار و تابستان 1394، 91-72.
‒     فروتن، یعقوب، شجاعی، مینا(1396)، «بررسی تطبیقی وضعیت زنان در کشورهای اسلامی خاورمیانه و شمال آفریقا»، زن در توسعه و سیاست، شماره 1، بهار 1396 147-123.
‒     کامروا، مهران(1390)، آیا ثروت مانع از انقلاب در قطر می‌شود، قابل دسترس در187803  khabaronline.ir/news/
‒     کدیور، پروین(1391)، «روانشناسی تربیتی»، تهران: سمت.
‒     کریمی پور، یدالله، حیدری، جهانگیر، یاری، منیر(1392)، «تحلیل کنشهای امنیتی منطقه خلیج فارس بر اساس هرم مازلو»، پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، شماره 4، زمستان 1392، 31-1.
‒     مارش، دیوید، استوکر، جری(1393)، «روش و نظریه در علوم سیاسی»، ترجمه امیرمحمد حاجی یوسفی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
‒    Abdulla Almal, Jawahar (2017). Local Political: Examining the Political Participation of Qatar Atari Women in the Central Municipal Council Elections, Thesis of masters, Qatar University
‒    Abdullah, Abdulkhaleq (2014). “the Impact of Arab Spring on the Arab Gulf States”, in Silent Revolution: The Arab Spring and Gulf States (edited by Seikaly & Matter), Hamburg: Gerlach Press.
‒    Abraham, Rhea (2015). Contronting the Challenge of Political Reforms in GCC States: Domestic Transition via Regional Integration, Doha, Qatar, Arab Center for Research and Policy Studies.
‒    Antiwi-Boateng, Osman (2013). The Rise of Qatar as a Soft Power and the Challenges, European Scientific Journal Political Science, U.A.E University, U.A.E, vol 2, 1-17.
‒    Baabood, Abdullah(2017). Qatar’s Resilience Strategy and Implications for State, Society Relations, IAI Working Papers 17 – 36.College of Arts and RTS Scienes.  
‒    Bahry, Louary (2001). The New Arab Media Phenomenon, Qatar’s Al jazeera, Middle East Policy, VIII (2).
‒    Craig, Jenkins & et.al. (2011)). “International Rentierism in Middle East and North Africa”, International Area Studies Review, 14(3), pp.1-31.
‒    Democracy Index )2018(, Avaliabeh At: https://en.wikipedia.org.
‒    EI.Said, Hamid and Harrigan, Jane (2006). Globalization, International Finance and Political Islam in the Arab World, the Middle East Jornal, Vol.60. No.3.
‒    El.oifi, Mohammed. (2005). Influence Without Power: Aljazeera and the Arab Public Sphere, in Mohammed Zayani (ed), The Aljazeera Phenomenon, Uk, Pluto Press.
‒    Giddens, Antony. (1984). The constitution of society, Cambridge, Polity press.
‒    Gray, Matthew. (2011). “A Theory of Late Rentierism in the Arab States of the Gulf”, Center for International and Regional Studies, Available in https://repository.library.georgetown.edu/bitstream/handle/10822/558291/CIRSOccasionalPaper7MatthewGray2011.pdf
‒    Jerome, Nyameh (2013). Application of the Maslow’s hierarchy of need theory; impacts and implications on organizational culture, human resource and employee’s performance, International Journal of Business and Management Invention, Volume 2 Issue 3, PP.39-45.
‒    Maslow, A. H. (1954). Motivation and Personality: NY: Harper.
‒    Reem, Abou-Samra. (2014). “A Spring of Concentric Circles: Overlapping Identities in Kuwait & Bahrain”, in Silent Revolution: The Arab Spring and Gulf States (edited by Seikaly & Matter), Hamburg: Gerlach Press.
‒    Rizzo, Helen(2002). Women Political Right, Sociology, Vol 36. No3.
‒    Robinson, Clean E. (1998). “Defensive Democratization in Jordan”, International Middle East Journal, Vol.30, pp: 387-410.
‒    Steinberg, Guido (2012), Qatar and the Arab Spring, SWP, Comments, German Institute for International and Security Affairs, February.
‒    Yetim, Mustafa, (2014). State-led Change in Qatar in the Wake of Arab Spring: Monarchical Country, Democratic Stance?, Contemporary Review of the Middle East, 1, 4 (2014): 391–410.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار