کاربست نظریه مجموعه امنیتی منطقه‌ای در تحلیل مسائل و الگوهای روابط در جنوب آسیا

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پژوهش حاضر درصدد تبیین کارایی نظریه ­ی مجموعه ­ی امنیتی منطقه‌ای در تحلیل مسائل و پویش ­های امنیتی منطقه­ ی جنوب آسیاست. هدف بررسی و نشان دادن میزان ظرفیت‌های ذاتی این نظریه در تبیین پویش‌های امنیتی، الگوهای دوستی و دشمنی، نوع روابط میان واحدهای سیاسی و فهم مسائل این منطقه است. از این­رو، سؤال اصلی آن است که میزان کارکرد نظریه ­ی مجموعه ­ی امنیتی در تحلیل مسائل و پویش ­های امنیتی جنوب آسیا تا چه اندازه است و چگونه با کاربرد این نظریه می‌توان به فهم پویش­های امنیتی در این ناحیه رسید؟ فرضیه­ ی تحقیق این است که نظریه­ ی مجموعه­ ی امنیتی به خاطر نگاه چند بعدی، ضرورت بررسی توأمان فهم اجتماعی تحولات، کارکرد بالایی در تحلیل مسائل و پویش ­های امنیتی جنوب آسیا دارد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و روش جمع ­آوری داده­ ها به صورت کتابخانه ­ای است. یافته­ های پژوهش بیان­گر این مهم است که نظریه ­ی مجموعه­ ی امنیتی به­ دلیل نگاه چند بعدی، ضرورت بررسی توأمان فهم اجتماعی تحولات و فهم روابط قدرت، شناخت نوع روابط میان واحدهای سیاسی موجود در منطقه­ ی جنوب آسیا را ممکن می­ سازد. مؤلفه­ ی اساسی در یافته ­ها درهم تندیدگی حاد هویتی-فرهنگی و از سوی دیگر، وابستگی­ های ژئوپلیتک و مادی ­پایه در این ناحیه است که منطق و دقایق این نظریه ­ی تحلیل و تبیین، این دو جنبه را توأمان فراهم می آورد. هرچند این نظریه، نقطه ­ی پایانی بر نظریه ­پردازی در زمینه ­ی امنیت منطقه‌ای نیست، ولی به علت ویژگی‌های اجتماعی، نوع اقدام سیاسی و تنش‌های منطقه‌ای در جنوب آسیا، می‌تواند نظریه‌ای مؤثر و کارا تلقی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Application of the Theory of Collective Local Security in Analyzing of the Relation Matters and Patterns in South of Asia

نویسندگان [English]

  • Morteza Nourmohammadi
  • Mohammad Aref Fasihi Dowlatshahi
Allame Tabatabayi University
چکیده [English]

This paper seeks to apply the theory of collective local security in analyzing of security matters, and issues in south of Asia. The goal of the study is showing the level of natural traits of this theory in clarifying of security issues, hostility and alliance patterns, the types of relation among political units, and knowing the issues of this area. So the main question is that how much benefits has this theory in analyzing the security matters, and issues in south of Asia, and how the knowing of security issues in this area could be achieved? The hypothesis of this research is that because of multidimensional nature of this theory, necessity of studying of twin check of social understanding of situations has a high advantage in analyzing of security matters and issues in south of Asia.  Methodology of the research is descriptive- analytical, and the data was gathered in library. Findings show this critical matter that because of multidimensional nature of this theory, necessity of studying of twin check of social understanding of situations, and knowing the relations of power, has made knowing the types of relations among present political units in south of Asia possible. Essential factors in the findings, on the one hand, are close identical, and cultural relation, on the other hand, is basic material, and the geopolitical dependence in this area provides both the logics and exactness of this theory. Although this theory is not the end of theorizing for this area, it would be an effective theory because of social traits, types of political actions, and local tensions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Collective Local Security
  • South of Asia
  • Hostility
  • Alliance Patterns
  • Security Dependency
  • Security Order

مراجع

  1. الف) منابع فارسی
  2. احمدی، محمود. (1382). درگیری و خشونت در جنوب آسیا، مجله سیاست خارجی، سال هفدهم، شماره 3.
  3. ارزگانی، مسیح. (1390). افغانستان رنگین کمان اقوام، کابل: مرکز مطالعات وانتشارات میراث خراسان.
  4. استوارت، رابرت؛ فریزر، دریک. (1392). قدرت های منطقه‌ای ونظم های امنیتی، ترجمه سید داود آقایی و مجید شریفی، تهران: نشر دادگستر.
  5. امنیت بین الملل (4). (1388). مؤسسه فرهنگی مطالعات وتخقیقات بین المللی ابرار معاصرتهران.
  6. اندرو، لینکلیتر. (1385). جامعه و همکاری در روابط بینالملل، ترجمه بهرام مستقیمی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
  7. اینس، مارتین. (1384). گفت وگوهایی با مانوئل کاستلز، ترجمه حسن چاوشیان و لیلا جوافشانی، چاپ اول، تهران: نشرنی.
  8. آریانفر، عزیز. (1385). افغانستان در چنبر گردباد سهمگین تاریخ، کابل: بنگاه انتشارات میوند.
  9. بختیاری، محمد قاسم. (1381). بررسی مقایسه‌ای سیاست خارجی ایران و پاکستان در قبال افغانستان، نگارش آیدا.
  10. بصیری، محمد علی؛ عباسی، مجید. (1381). بازدارندگی هسته‌ای در سیا: هند و پاکستان، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ارتش.
  11. بوزان، باری؛ ویور، آل. (1388). مناطق و قدرت‌ها، ترجمه رحمان قهرمـان پـور، چـاپ اول، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
  12. بوزان، باری. (1379). گفت و گو با باری بوزان، «امنیت ملی، دولت‌های مدرن و پست مدرن، گفتمان امنیت ملی»، تهران: مؤسسه مطالعات سیاسی فرهنگی اندیشه ناب، کتاب اول، پاییز.
  13. بوزان، ویور؛ دو ویلد. (1392). چارچوبی برای تحلیل امنیت، ترجمه، علیرضا طیب، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
  14. جعفری، محمد موسی. (1390). حضور افغانستان در مجموعه امنیتی منطقه جنوب آسیا و تاثیرآن بر خروج از وضعیت عایق پس از حادثه 11 سپتامبر، فصلنامه مرکز مطالعات استراتژیک وزارت امور خارجه افغانستان.
  15. تمنا، فرامرز. (1387). سیاست خارجی امریکا در افغانستان، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
  16. تمنا، فرامرز. (1393). سیاست خارجی افغانستان در سپهر همکاری‌های منطقه‌ای، کابل: مرکز مطالعات استراتژیک وزارت امور خارجه.
  17. توحیدی، زهرا. (1389). خیزش جنبش‌های اسلامی در جنوب آسیا، مجله پژوهش نامه سیاست خارجی، شماره 26، از 175 تا 194.
  18. دهشیار، حسین. (1390). سیاست خارجی آمریکا در افغانستان، تهران: نشر میزان.
  19. سر افراز، محمد. (1390). جنبش طالبان از ظهور تا افول، تهران: انتشارات سروش.
  20. شفیعی، نوذر؛ فرجی نصری، شهریار. (1395). ترتیبات سیاسی- امنیتی در جنوب آسیاو تأثیر آن بر امنیت ملی ج. ا. ایران، فصلنامه سیاست پژوهی، سال اول، شماره 1، زمستان.
  21. شفیعی، نوذر؛ کریمی، مائده. (1392). بررسی مقایسه‌ای سیاست خارجی امریکا در قبال هسته‌ای شدن هند و پاکستان (بعد از جنگ سرد)، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال اول، شماره 4.
  22. شفیعی، نوذر. (1396). همکاری آمریکا و هند در بازی بزرگ قدرت در آسیای مرکزی، مطالعات اوراسیای مرکزی، دورة 10، شمارة 1.
  23. شفیعی، نوذر. (1387). روابط ایران و جنوب آسیا: ارائه یک چارچوب تحلیلی، وبلاگ نوذرشفیعی، نوشته شده در شنبه دوازدهم بهمن ۱۳۸۷ ساعت 16:52 بازدید:22/ 10/1397، قابل دسترس: HTTP://DRSHAFIEE.BLOGFA.COM
  24. قهرمانپور، رحمن. (1387). رویکرد قدرت‌های بزرگ به موضوع هسته‌ای ایران، تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی ایران.
  25. کرمی، جهانگیر؛ عزیزی، حمیدرضا. (1392). روابط امنیتی چین با آسیای مرکزی: از پیوندهای امنیتی تا مجموعه امنیتی منطقه‌ای، مجله مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره ششم، شماره 1.
  26. کریمی، حاج خادمی؛ مازیار. (1392). طالبان خاستگاه فکری و مبانی فکری، تهران: انتشارات کانون اندیشه جوان.
  27. کوزهگر کالجی، ولی. (1393). مجموعه امنیتی منطقه‌ای قفقاز جنوبی، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
  28. گودوین، ویلیام. (1383). هندوستان، ترجمه فاطمه شاداب، تهران: انتشارات ققنوس.
  29. ماه پیشانیان، مهسا. (1389). مقدمه‌ای بر الگوهای بی‌ثباتی ودرگیری درپاکستان، درکتاب آسیا (5)، تهران: ابرارمعاصر.
  30. واعظی، طیبه. (1390). مناسبات راهبردی ایران و پاکستان، تهران: پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
  31. وثوقی، سعید؛ فلاحی، احسان؛ حیدری، قربان علی. (1393). تبیین جایگاه افغانستان به عنوان کانون چند زیرسیستم منطقه‌ای با تأکید بر منطقه آسیای‌جنوبی و نقش هندوستان، مجله مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، پاییز 1393، شماره 87.
  32. ولیان، عبدالعظیم. (1340). افغانستان، تهران: انتشارات زوار.
  33. هانتیگتون، ساموئل پی. (1378). برخورد تمدنها وبازسازی نظام جهانی، ترجمه محمد علی حمید رفیعی، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی، چاپ اول.
  34. ب) منابع انگلیسی
  35. Blake, Robert O. (2013). The New Silk Road and Regional Economic Integration, US Department of State, Available at: http://www.state.gov/p/sca/ rls/rmks/2013/206167.htm, (Accessed on: 13/3/2013).
  36. Blank, S. (2013). Indian Strategic Failure in Central Asia, The Diplomat, Available at: http://thediplomat.com/2013/06/indias strategic-failure-in-centralasia/, (Accessed on: 11/6/2013).
  37. Buzan, barry; Waever, Ole. (2009). Region and powers, translate by Rahman ghahramanpoor, Tehran, Institute for Strategic Studies [In Persian]. 8.
  38. Buzan, Barry; Waver, Ole. (2003). Regions and Powers. The Structure of International Security, Cambridge: Cambridge University Press.
  39. Buzan, Barry. )1991(. people, state and fear: an Agenda for International Security Studies in the post-Cold War Era, Boulder Lynne Rienner, Chapter 4.
  40. Buzan, Barry; ole, waever; jaap de qild. (1995). Security: A new framework for Analysis, london, lnner publishers.p132.
  41. Caroline Thomas. (1987). ln Search of Security: The Third World in lnternational Relations, Brighton: Wheatsheaf.
  42. Coskun, Bezen B. (2006). The European Neighborhood Policy and the Middle East Regional Security Complex, Insight Turkey, 8 (1), 38-50.
  43. Der derin. (2003). international theory: critical anvestigations, basingstoke: macmillan publishers, 1995, pp.24-25.
  44. Dudley, William. (1999). India and Pakistan Opposing Viewpoint, Green havenPress.
  45. farrell, t. (2004). Constructivist security studies: portrait of research program, international studies Review, 4’ 1: 49-72.
  46. G.Wisner, II Frank. (2003). and Others. New Priorities in South Asia: U.S. Policy toward India, Pakistan and Afghanistan, United States: Council on Foreign Relations.
  47. Husain Haqqani. (2005). The ldeologies of south Asian Groups, Current Trends in lslamist ldeologu, apr.
  48. Katzenstein, Peter; Hemmer, Christopher. (2002). Why is There No NATO in Asia? Collective Identity, Regionalism, and the Origins of Multilateralism, International Organisation, 56, no. 3.
  49. Mohammed, Ayoob. (1983- 1984). World: The Worm about to Turn? international Affairs, 60 No1:41-51
  50. Ner. (1978). defending the National lnterest:Raw materials lnvestments andU.S.foreign policy, Cuildford:princton Universitu press, p.55-60
  51. Onuf, N. (1998). review. The culture of security studies, mershom international studies review, 42:132- 133.
  52. Rajagopalan, Rajash; Sahni, Varun. (2008). India and Great Powers: Strategic Imperatives, Normative Necessities, South Asian Survey, No.15.
  53. Samuel, Huntington. (1999). the lonely Stephen D.krasner superpower, foreign A ffairs, 78, No. 2 (march/ Apr.,): 45-7
  54. Shahid javed, Burki. (1999). Historical Dictionary of Pakistan, 3d ed. lomdan: Tondon: The scarecrow press, p.202.
  55. Williams, Michael. (1998). Identity and the Politics of Security, European Journal of International Relations, 4(2).
  56. Zahid, Hussain. (2007). frontline Pakistan: The struggle with Militant lslam, Newyork: Columbia University press.
  57. Osiur, Rahman. (2015). an Analysis of the Regional Security of South Asia in Post 9/11 Period: Regional Security Complex Theory Approach, University of Vienna. P. 4.
  58. Bill Mcsweeneyldentity. (jan.1996). and security: Buzand and the Copenhagen S chool Review of lnternational Studies, 22 No.1: 81- 93.
  59. Tareq, Gilani. (2006-07). us-pakistan Relations:The way Forward, from parameters, winter,pp.84-102.Available at: https//www.carlisle.army.mil/USAwC.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار