نویسندگان
1
گروه اندیشه سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
2
عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
,
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
10.29252/piaj.2022.224975.1168
چکیده
مبحث اصلی در ساخت اجتماعیِ عصرِ کودکی، مقولۀ کنترل و انضباط است. مدرسه – در کنار سایر نهادهای کنترل کننده کودکی - از طریقِ طرحها و تنظیمات خویش به نظم، فهم و یادگیری، بلوغ و رشد، مهارت و کنترل و قاعده بخشی تصورات و ذهن کودک فرم می دهد. مقاله حاضر قصد دارد روایتهایی از سینمای ایران را منعکس کند که در آنها کودکان ایرانی چگونه در معرض شیوههای خاص کنترل به عنوان ابزار اساسی میکروپلتیک قدرت قرار گرفتهاند و این شیوهها چگونه متحول گشتهاند. فرضیة مقاله این است که با توجه به روایتهای سینمایی از تحولات انضباط و قدرت در مدرسه، میکروپلتیک قدرت در این نهاد، سه مرحلة مقاومت در برابر انضباط، مشروعیتبخشی به انضباط و در نهایت تسلط انضباط را از سر گذرانده است. در این پژوهش با استفاده از روش تبارشناسی قدرت فوکو و به شیوة توصیفی- تحلیلی انعکاس زیست کودکان ایرانی در مدرسه در سه فیلم منتخب از دهههای پس از انقلاب اسلامی، از منظر میکروپلتیک قدرت مورد بررسی قرار گرفته است.
منابع
- ایروانی، شهین (1393)، «مقدمهای بر تبیین ماهیت نظام آموزش و پرورش ایران از آغاز دوره مدرنسازی تا امروز» پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت، شماره 4
- حاضری، علی محمد، امین آریانراد (1396)، «مسئله عدالت آموزشی در دهة نخست دورة جمهوری اسلامی»، فصلنامه تاریخنامه انقلاب، شماره 1
- دانایی، مجید، حسین بهروان، سیمین فروغزاده(1391)، «جامعهشناسی پدیدارشناسانه درک معنای دوستی»، فصلنامه جامعهشناسی آموزش و پرورش، شماره 3
- زارع، بیژن ، عیسی عابدینی، لطف اله پورهشترودی(1396)، «آموزش و یادگیری شهروندی، حلقه مفقوده نظام آموزشی کشور»،همایش ملی آسیب شناسی نظام آموزشی کشور،تبریزhttps://civilica.com/doc/839350
- ساعی، علی، معصومه قاراخانی، فرشاد مومنی (1390)، «دولت و سیاست آموزش در ایران از سال 1360 تا 1388» ش، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 56
- سعیدی، علیاصغر، فاطمه قرآنکیش (1391)، «مطالعة مقولات سیاست اجتماعی در کتب فارسی مقطع ابتدایی نظام آموزشی ایران»، فصلنامه جامعهشناسی آموزش و پرورش، شماره 3
- فوکو، میشل و دیگران(1376)، خرد در سیاست، ترجمه عزتالله فولادوند، طرح نو
- کاشی، غلامرضا (1390)، «تحلیل فضا به مثابه گفتمانکاوی میدانی»، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره 5 ، شماره 2
- کاشی ، غلامرضا( 1386)، فضای دانشگاه: سیاستورزی و ناسازههای هویتی در زندگی دانشجویان، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری
- مهرعلیزاده، یدالله (1377)، «خصوصیسازی مدارس در ایران»، مجله علوم تربیتی و روانشناسی، دوره سوم، شمارههای 3 و 4
- هیندس، باری (1380)، گفتارهای قدرت از هابز تا فوکو، ترجمه مصطفی یونسی، نشر شیرازه
- Ball, S. J. (1987), The micro-politics of the school: Towards a theory of school organization. New York: Methuen.
- Best, Steven and Kelner, Douglas (1991), Postmodern Theory: Critical Interrogations. New York: The Guilford Press.
- Björk, L., & Lindle, J. (2001), Superintendents and interest groups. Educational Policy, 15(1),
- 76–91.
- Blase, J. (Ed.). (1991), The politics of life in schools: Power, conflict, and cooperation. Newbury Park, CA: Sage.
- Blase, J., & Björk, L. (2010), The Micropolitics of Educational Change and Reform: Cracking Open the Black Box. Second International Handbook of Educational Change, 237–258. https://doi.org/1007/978-90-481-2660-6_14
- Bridges, E. M., & Groves, B. R. (1999), The macropolitics and micropolitics of personnel evaluation: A framework. Journal of Personnel Evaluation in Education, 13(4), 321–337.
- Bloome, D., Carter, S., Christian, B., Otto, S., & Huart-Faris, N. (2005), Discourse analysis and the study of classroom language and literacy events: A microethnographic perspective. Mahway,NJ: Lawrence Erlbaum.
- Boyd,W. L. (1991), Foreword. In J. Blase (Ed.), The politics of life in schools: Power, conflict, and cooperation (pp. vii–ix). Newbury Park, CA: Sage.
- Cooper, B., Ehrensal, P., & Bromme, M. (2005), School level politics and professional development: Traps in evaluating the quality of practicing teachers. Educational Policy, 19(1), 112–125.
- Hoyle, E. (1982), Micropolitics of Educational Organisations. Educational Management & Administration, 10(2), 87–98. https://doi.org/10.1177/174114328201000202
- Johnson, B. L. (2001), Micropolitical dynamics of education interests: A view from within. Educational Policy, 15(1), 115–134.
- Kelchtermans, G., & Ballet, K. (2002a), The micropolitics of teacher induction: A narrativebiographical study on teacher socialization. Teaching and Teacher Education, 18, 105–120.
- Lee, C. (2006), “Every good-by ain’t gone”: Analyzing the cultural underpinnings of classroom talk. International Journal of Qualitative Studies in Education, 19(3), 305–327.
- Malen, B. (2006), The micropolitics of education: mapping the multiple dimensions of power relations in school polities. Journal of Education Policy, 9(5), 147–167. https://doi.org/1080/0268093940090513
- Morgan, G. (1986), Images of organization. Newbury Park: Sage Publications.
- Stronge, J. H., & Tucker, P. D. (1999), The politics of teacher evaluation: A case study of new system design and implementation. Journal of Personnel Evaluation in Education, 13(4), 339–359.
- Winograd, K. (2002), The negotiative dimension of teaching: Teachers sharing power with the less powerful. Teaching and Teacher Education, 18(3), 343–362.