مقایسه‌ی‌ رابطه‌ی‌ جهان‌شناسی‌ و‌ اندیشه‌ی‌ سیاسی ‌در‌ایران‌ باستان‌ و‌ یونان‌ باستان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس

چکیده

می‌­دانیم که اندیشه­‌ی سیاسی در ایران و غرب، در دو بستر متفاوت رشد پیدا کرده است. در ایران، اندیشه­‌ی سیاسی در بستر جهان­‌شناسی دینی و در غرب، در بستر جهان‌­شناسی فلسفی. بسیاری از وجوه تمایز اندیشه­‌ی سیاسی ایرانی و ایرانی-اسلامی از یک­سو و اندیشه­‌ی سیاسی غربی از سوی دیگر، در اساس از همین بستر متفاوت در رشد و بسط اندیشه ریشه می­‌گیرد. هدف اصلی این پژوهش این است که با تمرکز بر وجوه سرشتی تمایز این دو بستر، با تکیه بر فضای شکل­‌گیری دو جهان­‌شناسی متفاوت که یکی را جهان­‌شناسی ایرانی و دیگری را جهان­‌شناسی غربی می­‌خوانیم، این رابطه مورد موشکافی قرار گیرد. فرضیه­‌ای که در پژوهش مورد آزمون قرار می­‌گیرد، این است که دو جریان جهان‌­شناسی ایرانی و یونانی از آغازین دوره‌­ی پیدایش و گسترش­‌شان، وارد مسیرهای متفاوت شدند و همراه خود، رشد و تکامل اندیشه­‌ی سیاسی را در مسیرهای متفاوت به‌پیش بردند: یکی از مسیر جهان‌­شناسی دینی و دیگری در مسیر جهان­‌شناسی فلسفی. نتیجه این­که از این دو مسیر، جهان­‌شناسی فلسفی بوده است که ظرفیت بیشتری برای تحول و امکان بیشتری برای انکشاف اندیشه­‌ی سیاسی داشته است. ضمن این­که روش پژوهش، تحلیل محتواست.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. الف) فارسی
  2. احمدوند، شجاع؛ اسلامی، روح‌الله. (1396). اندیشه سیاسی در ایران باستان، تهران: انتشارات سمت.
  3. پازارگادی، بهاالدین. (1382). تاریخ فلسفه سیاسی، جلد اول، تهران: نشر زوار.
  4. بویل، جان. (1385). صخره داغ، یک غار مهری در فولکلور ارمنی در دین مهری در جهان باستان، ترجمه‌مرتضی ثاقب‌فر، تهران: انتشارات طوس.
  5. پولادی، کمال. (1397). در سودای نظام داد، جهان‌شناسی ایرانی و اندیشه سیاسی، تهران: نشر مرکز.
  6. پولادی، کمال. (1395). تاریخ اندیشه سیاسی در غرب، از سقراط تا ماکیاولی، تهران: نشر مرکز.
  7. جابری، محمدعابد. (1387). ما و میراث فلسفی‌مان، ترجمه محمد ال‌مهدی، تهران: نشر ثالث.
  8. جابری، محمدعابد. (1391). خوانشی نوین از فلسفه‌ی مغرب و اندلس، ترجمه محمد ال‌مهدی، تهران: نشر ثالث.
  9. دوشن گیمن، آرتور. (1385). اهورامزدا و اهریمن، ترجمه عباس باقری، تهران: انتشارات فرزان.
  10. دوستخواه، جلیل. (1374). مقدمه‌نویس در اوستا، تهران: انتشارات مروارید.
  11. زنر، آر.سی.(1375). طلوع و غروب زردشتی‌گری، ترجمه تیمور قادری، تهران: انتشارات فکر روز.
  12. زنر، آر.سی. (1385). زروان، ترجمه تیمور قادری، تهران: نشر فکر روز.
  13. عباسی، مسلم. (1393). تحول اندیشه سیاسی در ایران باستان، تهران: نشرنگاه معاصر.
  14. سودآور، ابوالعلاء. (1384). فره ایزدی در آیین پادشاهی ایران باستان، تهران: نشر نی.
  15. سیونگ یو، دال. (1394). بررسی مقایسه‌ای مبانی متافیزیکی نظریه سیاسی در ایران و چین باستان، فصلنامه دولت پژوهی، 1 (1)، صص. 21-01
  16. طباطبایی، سیدجواد. (1373). زوال اندیشه سیاسی در ایران، تهران: انتشارات کویر.
  17. طباطبایی، سیدجواد. (1380). دیباچه‌ای بر نظریه انحطاط، تهران: نشر نگاه معاصر.
  18. ضیمران، محمد. (1392). گذار از جهان اسطوره به فلسفه، تهران: نشر هرمس.
  19. کوورجی کویاجی، جهان‌گیر. (1388). بنیادهای اسطوره و حماسه ایران، ترجمه‌ جلیل دوستخواه، تهران: نشر آگاه.
  20. کلنز، ژان. (1386). مقالاتی درباره زردشت و دین او، ترجمه احمدرضا قائم مقامی، تهران: نشر فرزان.
  21. کمپرتس، تئودور. (1375). متفکران یونانی، ترجمه‌ی محمدحسن لطفی، جلد اول، تهران: انتشارات خوارزمی.
  22. کاسیرر، ارنست. (1382). فلسفه روشنگری، ترجمه‌ی یدالله موقن، تهران: انتشارات نیلوفر.
  23. کسرایی، محمد سالار. (1389). فرمانروایی توأمان: حکومت و مشروعیت در ایران باستان، فصلنامه سیاست، 40 (2)، صص. 208-189.
  24. گاتری، دبیلیوکی‌سی. (1388). فیلسوفان یونان باستان از طالس تا ارسطو، ترجمه حسن فتحی، تهران: نشر علم.
  25. مجتبایی، فتح‌الله. (1352). شهر زیبای افلاطون و شاهی آرمانی ایرانی، تهران: انجمن فرهنگ باستان.
  26. ویدن گرن، کئو. (1377). دین‌های ایرانی، ترجمه منوچهر فرهنگ، تهران: نشر آگاه.
  27. هایلند، دریو. (1384). بنیادهای فلسفه در اساطیر و حکمت پیش از سقراط، ترجمه رضوان صدقی‌نژاد و کتایون مزداپور، تهران: نشر علمی.
  28. یگر، ورنر. (1376). پایدیا، جلد دوم، ترجمه‌ی محمدحسن لطفی، تهران: انتشارات خوارزمی.
  29. یوسفی، ماشالله. (1378). بازنمایی گفتار نظم الهیات اخلاقی زرتشت در بایسته‌های شاهی آرمانی ایران باستان، فصلنامه سیاست، 38 (2)، صص 321-299.
  30. ب) منابع انگلیسی
  31. Habermes, Jurgen. (1981). The Theory of Communicative Action, Trans. T. Mccarty, Boston: Beacon Press.
  32. Frankfort, Henri. (1965). Before Philosophy: The Intellectual Adventure of Ancient Man, Penguin Books.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار