روند هم ارزی و تفاوت در روابط دو گفتمان انقلاب اسلامی و اخوان المسلمین

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری، دانشگاه شاهد

2 دانشیار دانشگاه شاهد

چکیده

انقلاب اسلامی و اخوان‌المسلمین دو گفتمان مهم در عرصۀ تحولات سیاسی جهان اسلام هستند. بررسی روند روابط این دو گفتمان و تحلیل عوامل مؤثر در آن، از مسایل ضروری در بررسی تحولات جهان اسلام است. این مقاله از منظری گفتمانی و با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف به بررسی روند هم‌ارزی و تفاوت در روابط این دو گفتمان پرداخته است. بر این اساس، هرچند با توجه به نظام معنایی این دو گفتمان هردو در چارچوب گفتمان اسلام سیاسی هویت یافته و اسطوره مشابهی دارند و لذا زمینه فراوانی برای هم­ ارزی و ایجاد هویت مشترک در جهان اسلام داشته‌اند، اما نشانه‌های متفاوتی نیز در این دو گفتمان مفصل‌بندی شده که زمینه‌های ایجاد تفاوت در بین آن­ها را فراهم نموده است. از مهم‌ترین عوامل ایجاد تفاوت بین این دو گفتمان، می‌توان به مداخلات گفتمان­های مسلط جهانی و رقبای منطقه‌ای، اقدامات انقلابی رادیکال در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تفسیر متفاوت از خیزش­ های منطقة عربی و به ویژه تحولات سوریه اشاره کرد. بر این اساس، روابط انقلاب اسلامی و جنبش اخوان‌المسلمین فاقد یک روند خطی بوده و فراز و فرودهای متعددی را در تشکیل زنجیرۀ هم‌ارزی و یا تفاوت پشت سر گذاشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Trend of Equivalence and Differences between Two Discourses: The Islamic Revolution and The Muslim Brotherhood

نویسندگان [English]

  • Hasan Naserkhaki 1
  • Abbas Keshavarz Shokri 2
1
2
چکیده [English]

The Islamic Revolution and the Muslim Brotherhood are two major discourses in the political and social developments of the Muslim world. Studying the trend of relations between these two discourses and analyzing the factors affecting their relations are of special importance. Therefore, the present study aimed to deal with the process of equivalence and difference between two discourses of the Islamic Revolution and the Muslim Brotherhood using Laclau and Mouffe's Discourse Theory. Accordingly, although both of these two discourses are semantically classified within the discourse of political Islam, share the same myth, and have a great background for equivalence and creating a common identity in the Muslim world, there are some different signs and points in these two discourses which provide the areas of difference between them. Intervention of dominant global and regional discourses, radical revolutionary movements in Iran after the Islamic Revolution, and different interpretations of the Arabic uprisings in the region and especially Syria crisis are among the main factors causing difference between these two discourses. Hence, relations between the Islamic Revolution and the Muslim Brotherhood have not followed a linear trend and left behind many ups and downs in the path of equivalence or difference.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Islam discourse
  • Muslim World
  • Islamic movements
  • Muslim Brotherhood
  • Islamic Revolution