نقد موج های جماعت گرایی به لیبرالیسم

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه مفید

10.29252/piaj.2020.99926

چکیده

هرچند از عمر مکتب جماعت­گرایی کمتر از نیم قرن می­گذرد، اما مباحثات مهمی بالاخص در نقد لیبرالیسم مطرح نموده است. این مکتب در معنای تخصصی خود، دو موج داشته است: جماعت­گرایی آکادمیک دهه 1980، و جماعت­گرایی پاسخگو در دهه 1990 (در زمان ریگان و تاچر). موج اول به نظریه­پردازانی اختصاص داشت که در مقابل فردگرایی، ابعاد اجتماعی انسان را برجسته می­کردند. اندیشمندان موج دوم با تأکید بر مباحث جامعه­شناسانه معتقدند جامعه نمی­تواند صرفاً بر یک هنجار واحد بنا شود؛ و به همین دلیل، خیر عمومی تقدم پیدا می­کند. نقد مایکل سندل به جان راولز به موج اول، و تأملات فلسفی و جامعه­شناسانه امیتای اتزیونی و ویلیام گلستون به موج دوم مربوط می­شود. در حالی که موج اول جماعت­گرایی نقدهایی آکادمیک، و عمدتاً نظری، به لیبرالیسم وارد کرده است، موج دوم با رویکردی جامعه­شناسانه، و در عین حال فلسفی، در صدد است مشکلات لیبرالیسم را در عرصه عمل نشان دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criticisms of liberalism by Waves of Communitarianism

نویسنده [English]

  • seyed sadegh haghighat
mofid univ
چکیده [English]

According to communitarianism, a person’s social identity and personality are largely molded by community relationships, with a smaller degree of development being placed on individualism. This school of thought usually opposes extreme individualism and disagrees with extreme laissez faire policies that neglect the stability of the overall community. Although communitarianism is considered as a new school of thought, it has criticized the main notions of liberalism in many aspects. This school of thought, in its narrow and specialized meaning, has two waves: the academic wave in 1980s and the responsive wave in 1990s. Michel Sandel and Michel Walzer, as the most prominent advocates of the first wave, have put special questions on the liberalist bases. Since the first wave of communitarianism is based on academic level, the second wave, such as the works of Amitai Etzioni and William Galston, are sociological researches.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Communitarianism
  • Liberalism
  • The First Wave of Communitarianism
  • The Second Wave of Communitarianism
منابع
- اتزیونی، امیتای (مهر و آبان 1383)، «ارزش­های شرقی، ارزش­های غربی»، ترجمه مهدی داودی، ماهنامه گزارش و گفتگو، ش 13.
- اسمیت، جیمز (11 اسفند 1395)، «چرا چارلز تیلور بی‌نظیر است؟»، ترجمۀ میلاد اعظمی‌مرام:
http://tarjomaan.com/vdce.v8vbjh8xe9bij.html
- بشیریه، حسین (1396)، احیای علوم سیاسی، تهران، نشر نی.
- بهشتی، سید علیرضا (مرداد 1395)، «جامعه­گرایی گزینه­ای متفاوت است»، مجله مهرنامه، ش 48 ، ص 80-81.
- حقیقت، سید صادق (1395)، سیاست اندیشی در حوزه اندیشه سیاسی اسلامی، تهران، کویر.
- --------- (1391)، روش­شناسی علوم سیاسی، ویراست سوم، قم، دانشگاه مفید.  
- --------- (ویژه­نامه نوروز 1398)، «فلسفه، عدالت، جامعه: دو گفتگو با مایکل والزر و مایکل سندل»، مجله اندیشه پویا، ش 57.
- --------- (22/7/1396)، «اسلام و جماعت­گرایی»، سخنرانی در مؤسسه فهیم:
http://www.s-haghighat.ir/fa/articles/view/493/3
- --------- (پاییز و زمستان 1391)، «دین و حقوق بشر فربه و نحیف»، مجلهحقوق بشر، جلد 7، ش 2.
- راولز، جان (1392)، لیبرالیسم سیاسی، ترجمه موسی اکرمی، تهران، نشر ثالث.
- سندل، مایکل (1374)، لیبرالیسم و منتقدان آن، ترجمه احمد تدین، تهران، نشر علمی ‌و فرهنگی.
- --------- (1394)، لیبرالیسم و محدودیت­های عدالت، ترجمه حسن افشار، تهران، نشر مرکز.
- --------- (1396)، عدالت چه باید کرد، ترجمه افشین خاکباز، تهران، نشر نو.
- --------- (6/3/1392)، «جستجوی امریکا برای یافتن فلسفه عمومی جدید»، ترجمه بوژمهرانی، مجله ترجمان:
http://tarjomaan.com/archives/ 1114
- کیملیکا، ویل (1396)، درآمدی بر فلسفه سیاسی معاصر، ترجمه میثم بادامچی و محمد مباشری، تهران، نگاه معاصر.
- مدنی قهفرخی، سعید، جماعت­گرایی: نظریه­ای برای عدالت، توسعه و مشارکت، تهران، صمدیه، 1396.
- مک­اینتایر، السدیر (1390)، در پی فضیلت، ترجمه حمید شهریاری و محمدعلی شمالی، تهران، سمت.
- نوری­زاده، اکرم (1395)، بررسی و ارزیابی نقدهای مایکل سندل بر نظریه عدالت جان راولز، رساله دکتری رشته فلسفه در دانشگاه اصفهان.
- والزر، مایکل (1389)، فربه و نحیف: خاستگاه هنجارهای اخلاقی، ترجمه سیدصادق حقیقت (و مرتضی بحرانی)، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
- وینستین، جک راسل (1390)، فلسفه مک­اینتایر، ترجمه کاوه بهبهانی، تهران، نشر نی.
 
References:
-     ------------------- (2007), A Prophet for Our Time, HarperOne (reprint edition).
- Bendor, Jonathan (and Mookherjee, Dilip) (2008), “Communitarian versus Universalistic Norms”, Quarterly Journal of Political Science.
- Etzioni, Amitai (1998), The Spirit of Community, New York, Basic Books.
- --------------- (2015), “Communitarianism”, in: Michael T. Gibbon (ed), The Encyclopedia of Political Thought, John Wiley & Sons, Ltd.
- --------------- (2014), “Communitarianism Revisited”, Journal of Political Ideologies, Vol. 19, No. 3, pp. 241–260.
- --------------- (and others) (ed) (2004), The Communitarianism Reader: Beyond the Essentials, Rowman & Littlefield Publishing.
- --------------- (2004), “Are Particularist Obligations Justified: A Communitarian Examination”, in: Etzioni, Amitai, (and others) (ed), The Communitarianism Reader: Beyond the Essentials, Rowman & Littlefield Publishing.
- MacIntyre, Alasdair (1981), After Virtue, London, Gerald Duckworth & Co.
- --------------- (1988), Whose Justice? Which Rationality?, US, Duckworth.
- --------------- (2017), "Common Goods, Frequent Evils": https://www.youtube.com/watch?v=9nx0kvb5u04
- Rawls, John, A Theory of Justice, UK, Oxford Univ., 1972.
-Sandel, Michael J (1982), Liberalism and the Limits of Justice, Cambridge, Cambridge University Press.
- Schwartz, Pepper (2004), “Peer Marriage”, in: Etzioni, Amitai, (and others) (ed), The Communitarianism Reader: Beyond the Essentials, Rowman & Littlefield Publishing.
- Spragens, Thomas A. (2004), “Legislating Morality in Liberal Democracies”, in: Amitai Etzioni (and others) (ed), The Communitarianism Reader: Beyond the Essentials, Rowman & Littlefield Publishing.
- Staveren, Irene van (7/7/2008), “Communitarianism and the Market: a Paradox”:
http://www.ru.nl/nice/workingpapers
- Taylor, Charles (2007), A Secular Age, England, The Belknap Press of Harvard University Press.
- --------------- (2004 A), Modern Social Imaginaries, US, Duke University Press.
- --------------- (1999), A Catholic Modernity?, Oxford University Press.
- --------------- (1998), The Malaise of Modernity, Canada, House of Anansi Press.
- --------------- (1992), The Ethics of Authenticity, US, Harvard University Press.
- --------------- (1989), Sources of the Self, US, Harvard University Press.
- --------------- (2004 B), “No Community, No Democracy”, in: Amitai Etzioni (and others) (ed), The Communitarianism Reader: Beyond the Essentials, Rowman & Littlefield Publishing.
-Walzer, Michael (1983), Spheres of Justice, Basic Books.
- --------------- (Feb, 1990), “The Communitarian Critique of Liberalism”, Political Theory,
Vol. 18, No. 1, pp. 6-23.