الگوی مفهومی ثبات و بی‏ ثباتی در تداوم یا عدم تداوم نظام ‏های سیاسی: علل، روند و نتایج

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم سیاسی، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی ایران- تهران

2 گروه علوم سیاسی دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی ایران تهران

10.29252/piaj.2022.225461.1190

چکیده

 موضوع ثبات و بی‎ثباتی سیاسی به دلیل تأثیر بر تداوم/ عدم تداوم نظام سیاسی موضوعی مهم در علم سیاست محسوب می‏شود. نظام‏های سیاسی همیشه با این موضوع درگیر بوده‏اند، اما در چند سده اخیر و با گسترش تأسیسات تمدنی غرب به دیگر نقاط جهان، این موضوع به اشکال مختلف در کشورهای دنیا بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. مهم‏ترین نظریه‏ای که در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته و دیگر موضوعات تابع این نظریه کلان بوده، بحث تعادل اجتماعی است. زمانی که شکلی از تعادل اجتماعی از بین می‏رود تا شکل‏گیری تعادل جدید، کلیت نظام سیاسی به تبع نظام اجتماعی دچار بی‏ثباتی سیاسی می‏شود و به طور مداوم تغییرات سیاسی را تجربه خواهد کرد. مقاله حاضر به دنبال ارائه الگوی مفهومی ثبات/ بی‏ثباتی سیاسی در نظام‏های سیاسی و تشریح علل تداوم/ عدم تداوم آنهاست. فرضیه مقاله این است که موضوع ثبات/ بی‏ثباتی به‎واسطه درک علت آن، نوع فشار سیاسی از خارج برای تغییر الگوی ارزشی و پاسخ حکومت به آن به روش مسالمت‏آمیز/ قهرآمیز می‏تواند در افزایش/ کاهش بی‏ثباتی سیاسی نقش داشته باشد. این الگوی مفهومی کمک می‏کند تا علاوه بر درک بهتر موضوع، زمینه مطالعات تجربی آن را ارتقا یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Conceptual Pattern of the Political Stability and Instability in Consolidation and Disconsolidation of the Political Systems: Causes, Trends and Outcomes

نویسندگان [English]

  • ِDavoud Gharayagh-Zandi 1
  • Amirbehzad Sadeghi 2
1 Department of Political Science, Faculty of Economic and Political Science, Shahid Beheshti University, Tehran-Iran
2 Department of Political Science, Faculty of Economic and Political Science, Shahid Beheshti University, Tehran-Iran
چکیده [English]

The subject-matter on the political stability and instability is of a paramount issue in the political science by which it could be effect on the (dis)consolidation of the political power. It was the matter that the political system faced very often, rather it did follow a new pattern by getting growing the modern civilizational establishments in throughout the world in recent centuries. The social equilibrium was the quintessential theory that promoted the related issues in sequence. Once a social equilibrium falls into decline, the whole political system as a result of the social one gets a tangle into the political instability and the political changes constantly till to reshape a new one. Based on the framework, it tried to show that what is the conceptual pattern of the political stability and instability occurrence in (dis)consolidating the political systems. The conceptual pattern is related to what is the cause of the political (in)stability, to what extent the political pressure from the abroad would be effect on the system functioning and what is the response of the political system to it by peaceful mechanism or restoring the force that could being lead to the stable or volatile situations. By the conceptual pattern, not only does it make a better framework to understand the subject-matter, does it a proper set to survey empirically on it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Stability
  • Political Instability
  • Political System
  • Conceptual Framework
  • Social Equilibrium Theory

مراجع

  •  

    منابع

    • پورسعید، فرزاد (1399)، (ویراسته) کارآمدی نظام سیاسی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • جانسون، چالمرز (1363)، تحول انقلابی: بررسی نظری پدیده انقلاب، ترجمه حمید الیاسی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
    • چیلکوت، رونالد (1378)، نظریه­های سیاست مقایسه­ای، ترجمه طیب، علیرضا و وحید بزرگی، تهران : خدمات فرهنگی رسا.
    • خواجه سروی، غلامرضا (1385)، «چارچوبی برای تحلیل رقابت و ثبات سیاسی؛ با نگاهی به تجربه جمهوری اسلامی ایران»، دو فصلنامه دانش سیاسی، شماره سوم، صص 85-116.
    • دایموند، لاری و سیمور لیپست (1383)، «مشروعیت»، ترجمه محبوبه مهاجر در سیمورمارتین لیپست، دایرة‌المعارف دموکراسی، زیر نظر کامران فانی و نوراله مرادی، تهران: وزارت امورخارجه، کتابخانه تخصصی.
    • دریک، مایکل (1388)، «انقلاب»، در کیت نش و آلن اسکات (ویراستاران) راهنمای جامعه‏شناسی سیاسی، جلد اول، ترجمه محمدعلی قاسمی و قدیر نصری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • دلاپورتا، دوناتلا و ماریو دیانی (1383)، مقدمه‏ای بر جنبش‎های اجتماعی، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: کویر.
    • دلاوری، ابوالفضل (1394)، «درآمدی انتقادی بر مفهوم و شاخص­های بی­ثباتی سیاسی: به سوی مدلی جامع و روزآمد برای سنجش بی­ثباتی سیاسی»، فصل­نامه دولت پژوهی، سال اول، شماره 2، صص 59-93.
    • روشه، گی (1373)، تغییرات اجتماعی، ترجمه منصور وثوقی، تهران: نشر نی.
    • ساندرز، دیوید (1380)، الگوهای بی­ثباتی سیاسی، ترجمه ناشر، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • سو، آلوین (1380)، تغییر اجتماعی و توسعه: مروری بر نظریات نوسازی، وابستگی و نظام جهانی، ترجمه محمود حبیبی مظاهری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • طالبان، محمدرضا و رجب زاده، احمد (1386)، «تبیین جامعه‏شناختی بی­ثباتی سیاسی: مطالعه­ای بین کشوری»، مجله­ دانشکده­ی ادبیات و علوم انسانی، سال پانزدهم، شماره 56-57، صص 53-99.
    • عظیمی دولت آبادی، امیر (1396)، «بررسی تطبیقی نقش ناکارآمدی دستگاه سرکوب در انقلاب­های عربی: مطالعه­ موردی تونس، مصر، لیبی و یمن»، جامعه شناسی تاریخی، دوره 9، شماره 1، صص 139-158.
    • غرایاق زندی، داود (1394)، نهادهای اجتماعی و همبستگی ملی در ایران، تهران: نشر میزان.
    • کوزر، لویس آ. (1384)، نظریه‏های تقابل‏های اجتماعی، ترجمه عبدالرضا فلاح، اهواز: رسش.
    • کوهن، آلوین استانفورد (1369)، تئوری‏های انقلاب، ترجمه علیرضا طیب، تهران: نشر قومس.
    • گر، تد رابرت (1379)، چرا انسان­ها شورش می­کنند، ترجمه علی مرشدی‏زاد، علی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • گر، تد رابرت (1398)، شورش سیاسی؛ علل، نتایج و بدیل‏ها، ترجمه سعید صادقی جقه، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • لارنا، انریک، هانک جانستون و ژوزف گارفیلد (1387)، جنبش‏های نوین اجتماعی، ترجمه سید محمدکمال سروریان، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • محمدی لرد، عبدالمحمود (1393)، آینده پژوهی ثبات سیاسی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • نش، کیت (1396)، جامعه شناسی سیاسی معاصر: جهانی شدن سیاست و قدرت، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: انتشارات کویر.
    • Adelman, Irma and Jairus M. Hihn (1984) “Crisis Politics in Developing Countries”, Economic Development and Cultural Change, Vol. 33, No. 1, pp. 1-22.
    • Ake, Claude (1975) “A Definition of Political Stability”, Comparative Politics, Vol. 7, No. 2, pp. 271-283.
    • Al-Tamimi, Nasser (2017) “The Rise of China: Beijing’s Repercussions”, Contemporary Arab Affairs, Vol. 10, No. 4, pp. 596-622.
    • Busey, James L. (1965) “Brizil’s Reputation for Political Stability”, The Western Political Quarterly, Vol. 18, No. 1, pp. 866-880.
    • Davis, James C. (1969) “Political Stability and Instability: Some Manifestations and Causes”, The Journal of conflict Resolution, Vol. 13, No. 1, pp. 1-17.
    • Dirki, Toon (2020) “Theorising the Political Stability of Post-Insurgent States”, Swisspeace available at https://www.jstor.org/stable/resrep28282.6.
    • Easton, David (1957) “An Approach to the Analysis of Political System”, World Politics, Vol. 9, No. 3, pp. 383-400.
    • Feng, Yi (1997) “Democracy, Political Stability and Economic Growth”, British Journal of Political Science, Vol. 27, No. 3, pp. 391-418.
    • Fosu, Augustin Kwasi (1992) “Political Instability and economic Growth; Evidence from Sub-Sharan Africa”, Economic Development and Cultural Change, Vol. 40, No. 4, pp. 829-841.
    • Goldsmith, Arthur A. (1987) “Does Political Stability Hinder Economic Development? Mancur Olson’s Theory and the Third World”, Comparative Politics, Vol. 19, No. 4, pp. 471-480.
    • Jenkins, J. Craig and Kurt Schock (1992) “Global Structures and Political Process in the Study of Domestic Political Culture”, Annual Review of Sociology, Vol. 18, pp. 161-185.
    • Kling, Merle (1956) “Towards a Theory of Power and Political Stability in Latin America”, The Western Political Quarterly, Vol. 9, No. 1, pp. 21-35.
    • Lee, Suk Hun (1993) “Relative Importance of Political Instability and Economic Variables on Percieved Country Creditworthiness”, Journal of International Bussiness Studies, Vol. 24, No. 4, pp. 801-812.
    • Lieberman, Robert C. (2002) “Ideas, Institutions and Political Order: Explaining Political Change”, The American Political Science Review, Vol. 96, No. 4, pp. 697-712.
    • Lislie, Peter (1972) “General Theory in Political Science: A Critique of Easton’s System Analysis”, British Journal of Political Science, Vol. 2, No. 2, pp. 155-172.
    • Marshall, Gordan, (1998) A Dictionary of Sociology, Oxford and New York: Oxford university Press.
    • McAulsan, J. P. W. and Yash P. Chai, (1966) “Constitutional Innovation and Political Stability in Tanzania: A preliminary Assessmrnt”, Journal of Modern African Studies, Vol. 4, No. 4, pp. 479-515.
    • Nicholson, Peter P. (1984) “Politics and Force”, in Adrian Leftwich (ed.) What is Politics? The Activity and its Study, Oxford: Basil Black Well.
    • Posner, Richard A. (1997) “Equality, Wealth and Political Stability”, Journal of Law, Economics and Organization, Vol. 13, No. 2, pp. 344-365.
    • Ritzer, George (1983) Sociological Theory, New York: Alfred A. Knopf.
    • Rourke, Francis (1957) “The Quest for Political Stability”, Ethics, Vol. 67, No. 4, pp. 286-293.
    • Tilly, Charles (1973) “Does Modernization Breed Revolutions?”, Comparative Politics, Vol. 50, No. 3, pp. 425-447.
    • Tilly, Charles (1987) From Mobilization to Revolution, New York: The University of Michigan, Random House.
    • Tsurutani, Taketsugu (1968) “Stability and Instability; A Note in Comparative Political Analysis”, The Journal of Politics, Vol. 30, No. 4, pp. 910-933.
    • Tusalem, Rollin (2015) “Democracies, Autocracies and Political Stability”, International Social Science Review, Vol. 90, No. 1, pp. 1-40.
    • Useem, Bert and Michael Useem (1979) “Government Legitimacy and Political Stability”, Social Forces, Vol. 57, No. 3, pp. 840-852.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار