ارزیابی تطبیقی آرا و نظریات ادوارد سعید و میشل فوکو در باب قدرت و سازوکارهای آن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

2 استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی

10.29252/piaj.2022.227972.1271

چکیده

در پژوهش حاضر، مفهوم «قدرت» و سازوکارهای آن از منظر دو اندیشمند معاصر، «ادوارد سعید» و «میشل فوکو» مورد بررسی قرار گرفته است. هر دو متفکر در حوزه قدرت و سازوکارهای آن دارای نظریات و آرای مهمی هستند که بررسی دقیق این نظریات می‌تواند درک جدیدی از این مفهوم به وجود آورد. نگاه متفاوت فوکو و برداشت وی از سازوکارهای قدرت، حاوی نکات و مسائل بسیار مهمی است و همچنین نگرش سعید نسبت به قدرت نیز دارای ظرافت‌های نظری قابل‌توجهی است. محقق در این پژوهش با رویکردی توصیفی – تطبیقی و استفاده از تکنیک اسنادی، آثار مکتوب و غیرمکتوب دو اندیشمند را مورد مطالعه قرار داده و سپس به مقایسه آرا و نظریات آن دو مبادرت ورزیده است. پس از ارزیابی تطبیقی آرای متفکرین، نتایج تحقیق نشان می‌دهد که آن دو در مورد تعریف قدرت و مکانیسم‌های اعمال آن تا حدود زیادی هم‌نظر هستند، اما در رابطه با مسئله «عاملیت» و «مقاومت در برابر قدرت»، دارای نظریات متفاوتی نسبت به هم بوده و در این دو مورد شاهد اختلاف‌نظر میان آن‌ها هستیم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Assessment of the Opinions and Theories of Edward Said and Michel Foucault on Power and Its Mechanisms

نویسندگان [English]

  • Ehsan Alini 1
  • Ahmad Bostani 2
1 PhD student in Political Science, Allameh Tabatabai University
2 Assistant Professor of Faculty of Law and Political Sciences of Kharazmi University
چکیده [English]

In the present study, the concept of "power" and its mechanisms have been studied from the perspective of two contemporary thinkers, "Edward Said" and "Michel Foucault". Both thinkers in the field of power and its mechanisms have important theories and opinions that a careful study of these theories can create a new understanding of this concept for us. Foucault's different views and perceptions of the mechanisms of power contain very important points and issues, and Said's attitude towards power also has significant theoretical subtleties. In this research, with a descriptive-comparative approach and using the documentary technique, the researcher has studied the written and unwritten works of two thinkers and then has compared their opinions and theories. After a comparative evaluation of the opinions of thinkers, the results of the research show that the two are largely in agreement on the definition of power and the mechanisms of its application, but have different views on the issue of "agency" and "resistance to power". And in these two cases, we see a difference of opinion between them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Edward Said
  • Michel Foucault
  • Power
  • Agency
  • Resistance

مراجع

  •  

    منابع

    • ترنر، ب.، الیوت، آ. (1393)، برداشت‌هایی در نظریه اجتماعی معاصر. مترجم: ف. ارشاد. تهران: انتشارات جامعه شناسان.
    • دریفوس، ه.، رابینو, پ. (1377)، میشل فوکو؛ فراسوی ساختگرایی و هرمونتیک. مترجم: ح. بشیریه. تهران: نشر نی.
    • سعید، ا. (1394) ، شرق شناسی. مترجم: ل. خنجی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
    • سعید، ا. (1392)، نقش روشنفکر. مترجم: ح. عضدانلو. تهران: نشر نی.
    • شیرازی، م.، آقااحمدی، ق. (1388)، «دیرینه‌شناسی و تبار‌شناسی فوکو به عنوان روشی در مقابل روشهای تاریخی متداول در علوم اجتماعی». پژوهش نامه علوم اجتماعی. زمستان 1388, دوره 3, شماره 4: 126 –
    • ضمیران، م. (1396)، فوکو: دانش و قدرت. تهران: هرمس.
    • فوکو، م. (1393)، تئاتر فلسفه. مترجم: ن. سرخوش، ا. جهاندیده. تهران: نشر نی.
    • Dallmayr, F. (1998), Beyond Orientalism: Essays on Cross-Cultural Encounter. New York: Sunny Publications.
    • Dean, M. (1986), "Foucault's Obssesion with Western Modernity". Thesis Eleven, 14(1), 44 - 61.
    • El Aidi, A., & Yechouti, Y. (2017), "Michel Foucault’s Theory of Discourse in Edward Said’s Theory of Orientalism". (V. Bite, Ed.) The Criterion, 8(4), 1059 - 1072.
    • Foucault, M. (1972), The Archeaology of Knowledge. London: Tavistock Publications.
    • Foucault, M. (1985), The History of Sexuality Volume 3: The Care of the Self. (R. Hurley, Trans.) New York: Knopf Doubleday Publishing Group.
    • Foucault, M. (1994), The Order of Things: An Archaeology of the Human Sciences. New York: Vintage Books.
    • Gogoi, M. (2015), "A Critical Analyses of Edward Said’s Orientalism through Foucaultian Perspective of Knowledge-Power Relation". (K. Shelke, Ed.) International Multidisciplinary Research Journal, 2(4), 16 - 24.
    • Laughey, D. (2007), Key Themes in Media Theory. London: Open University Press.
    • Mendieta, E. (2005), "Neither Orientalism Nor Occidentalism: Edward Said and Latin Americanism". International Confrence On Edward Said. Tehran.
    • Racevskis, K. (2005), "Edward Said and Michel Foucault: Affinities and Dissonances". Research in African Literatures, 36(3), 83 - 97.
    • Said, E. (1983), The World, the Text and the Critic. Cambridge, MA: Harvard University Press.
    • Said, E. (1994), Representations of the Intellectual. New York: Vintage Books.
    • Stewart, D. & M. Kamis. (1984), Secondary Research: Information Sources and Methods. SAGE Publications.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار