تبارشناسی تروریسم سلفی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته جامعه شناسی سیاسی ایران دانشگاه شاهد

10.29252/piaj.2021.214089.0

چکیده

تروریسم سلفی از مبداء پیدایش تا به اکنون فرایندی تحولی را طی کرده و گونه­های متفاوتی از تروریسم را بوجود آورده است. شناخت این فرایند با توجه به علت اصلی ایجاد، توسعه و تکامل این پدیده بسیار ضروری است. این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی و روش تبارشناسی فوکو از طریق مطالعه اسنادی سعی دارد تا تروریسم سلفی را مورد بررسی قرار دهد. به نظر می­رسد مبدا و مسئله تروریسم سلفی همواره تحدید و تهدید بیرونی بوده که به صورت کنش انتقادیِ هویت­یاب همراه با رادیکالیسم ظاهر می­شود. تروریسم سلفی در ایده و ساخت قدرت دچار تحول شده است. ایدئولوژی سلفی از مرحله ایده تکفیر و جهاد به سمت گفتمان سلفی انتقادی مصری و سازمان تروریسم سلفی از یک نهاد لجستیکی به نوعی چتر حمایتی جهانبینی با هسته­های غیرمتمرکز تبدیل شده است. تروریسم سلفی به دو تبار عربی (حوزه عربستان، مصر و عراق) و تبار هندی (هند، پاکستان و افغانستان) قابل تفکیک است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Genealogy of Salafi Terrorism

نویسنده [English]

  • Mahdi Abdollahi ziyaedini
Graduated from Shahed University
چکیده [English]

Salafi terrorism from its inception until now, it has gone through a process of transformation and created different forms of terrorism. Recognition of this process is essential According to the root cause of the development and evolution of this phenomenon. The study seeks to examine Salafist terrorism through documentary study with Using qualitative approach and Foucault's genealogical approach. It seems that the origins and problems of Salafist terrorism have always been external threats, which appear in the form of critical identification with radicalism. Salafist terrorism has evolved in the idea and construction of power. Salafi ideology has evolved from the stage of the idea of ​​Takfir and jihad to the critical Egyptian Salafi discourse and the Salafist terrorist organization from a logistical institution to a kind of umbrella of globalization with decentralized nuclei. Salafi terrorism can be divided into two types: Arab (Saudi Arabia, Egypt and Iraq) and Indian (India, Pakistan and Afghanistan).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Genealogy
  • Salafi Terrorism
  • Origin and Problem
  • Change and Rupture

مراجع

منابع

-    ابراهیم، فؤاد (1395). داعش؛ نوستالژی خلاف. ترجمه محمدرضا بلوردی و میترا فرهادی. تهران: موسسه مطالعات راهبردی اندیشه­سازان نور.
-    افتخاری، اصغر؛ شبستانی، علی (1390). راهبرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تروریسم. فصلنامه آفاق امنیت، 12، 5-36.
-    اکبرزاده، حامدعلی (1393). تحلیلی بر رویکرد‌های متناقض به اندیشه‌های سلفی- تکفیری سید قطب. در فرمانیان، مهدی. مجموعه مقالات کنگره جهانی «جریان‌های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام، قم: دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (ع).
-    امیرخانی، علی (1389). ابوالاعلی مودودی و جریان نوسلفی­گری. فصلنامه معرفت کلامی. 3. 141-172.
-    باقری، یوسف (1393). جریان­شناسی فرقه­های سلفی در خاورمیانه و شمال آفریقا. فصلنامه حبل­المتین. 9، 55-74.
-    بخاری، ابومحمدبن اسماعیل (1384). صحیح البخاری. ترجمه عبدالعلی نور احراری. تربت جام: شیخ احمد جام.
-    بخشی شیخ احمد، مهدی (1385). جهاد از ابن تیمیه تا بن لادن. فصلنامه علوم سیاسى.34 (9)، 169-194.
-    بودریار، ژان (1395). روح تروریسم. ترجمه کامران برادران. تهران: چترنگ.
-    بیابانی، غلامحسین و سلطانی­فر، محمد (1393). تروریسم و ریشه های آن: از سنتی تا پست مدرن. فصلنامه مطالعات بین المللی پلیس، 18، 149-164.
-    پاکتچی، احمد و براری، خدایار (1388). عوامل موثر بر استقلال طلبی قوم چچن. فصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی. 3. 23-42.
-    پاکتچی، احمد و هوشنگی، حسین (1390). زمینه­های تاریخی سلفیه، بنیادگرایی و سلفیه: بازشناسی طیفی از جریان­های دینی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
-    جلایی پور، حمیدرضا (1384). ناسیونالیسم قومی در تجربه روسها،: نقد جمهوری خلق­ها. فصلنامه نامه انسان شناسی. 7، 27-47.
-    رفیعی، محمدطاهر (1390). بررسی رابطه عقاید دیوبندیه و وهابیت. فصلنامه سراج منیر. 17-40.
-    رئیس­طوسی، رضا (1376). تجدید حیات اسلامی و ملی در مصر. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی. شماره 0 (36)، 131-165.
-    سازمند، بهاره و اسلامی­یزدی، مریم (1394). تحولات تروریسم بین­الملل پس از جنگ سرد و ارزیابی اقدام­های سازمان ملل متحد برای مقابله با آن. فصلنامه سیاست، 45(2)، 357-374.
-    شبستانی، علی (1393). راهبرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تروریسم. انتشارات دانشگاه امام حسین (ع).
-    شریعتی، شهروز (1392). نوسلفیسم: خنثی­سازی بیداری اسلامی از درون. فصلنامه مطالعات سیاسی، 18 و 19.
-    شریفی طرازکوهی، حسین؛ شبستانی، علی (1390). مقابله با تروریسم در پرتو سیاست­های اتخاذی جمهوری اسلامی ایران. مجله سیاست دفاعی، 76، 9-54.
-    شهرستانی، محمد بن عبدالکریم (1404 ق). الملل والنحل. ج۱. بیروت: دارالمعرفه.
-    شیرازی، محمد و آقااحمدی، قربانعلی (1388). دیرینه شناسی و تبارشناسی فوکو به عنوان روشی در مقابل روشهای تاریخی متداول در علوم اجتماعی. پژوهش­نامه علوم اجتماعی. 4، 104-126.
-    عطوان، عبدالباری (1390). سازمان سری القاعده. ترجمه فرزان شهیدی. تهران: موسسه مطالعات اندیشه سازان نور.
-    علی­بخشی، عبدالله (1395). از حجاز تا شام: بررسی بنیان­های عقیدتی جریان­های تروریستی. تهران: کلام ماندگار.
-    علیزاده موسوی، سیدمهدی (1393). تبارشناسی سلفی­گری و وهابیت. قم: دفتر تبلیقات اسلامی، آوای منجی.
-    فرج، عبدالسلام (1981). الفریضة الغائبه. مصر: بی نام.
-    فوزی، یحیی (1392). جریان­شناسی فکری جنبش بیداری اسلامی. فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، 33، 123-140.
-    فیرحی، داوود (1383). دفاع مشروع، ترور و عملیات شهادت­طلبانه در مذهب شیعه. فصلنامه شیعه­شناسی، قم،6، 109-126.
-    فیرحی، داوود (1383). فقه و سیاست در ایران معاصر. تهران: نشر نی.
-    فیرحی، داوود؛ ظهیری، صمد (1387). تروریسم؛ تعریف، تاریخچه و رهیافت­های موجود در تحلیل پدیده تروریسم. فصلنامه سیاست، 3، 165-145.
-    فیضی، فهیمه و علی­زاده موسوی، سیدمهدی (1394). ملاک و شرایط تکفیر از دید رشیدرضا. پژوهش نامه مذاهب اسلامی، (3). 95-110.
-    قوام، عبدالعلی (1391). پایان عصر تروریسم. روزنامه همشهری. منتشر شده در پایگاه Http://political.ir/post-227.aspx
-    کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات، قدرت-هویت. ترجمه حسین چاوشیان، تهران: طرح نو.
-    کچوئیان، حسین و زائری، قاسم (۱۳۸۸). ده گاک اصلی روش­شناختی در در تحلیل تبارشناسانه فرهنگ با اتکا به آراء میشل فوکو. فصلنامه راهبرد فرهنگ، ۷. ۷-۳۰.
-    گوهری مقدم، ابوذر (1388). تروریسم جدید: چهارچوبی برای تحلیل. دانشنامه حقوق و سیاست، 12.
-    موسسه مطالعات راهبردی اندیشه­سازان نور (1395). جریان­های افراطی در پاکستان. تهران: موسسه مطالعات راهبردی اندیشه­سازان نور.
-    ناجی، ابوبکر (2011). اداره التوحش: اخطر مرحله ستمر بها الامه. مرکز الدراسات و البحوث الاسلامیه. انتشار عمومی از CIA.
-    نبوی، عبدالامیر و نجات، سیدعلی (1393). جریان شناسی گروهای نوسلفی سوریه بر اساس تحلیل گفتمان. فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، 4، 129-162.
-    نصری، قدیر (1396). داعش و رجوع به مخازن فکری خشونت: چهار کتابی که مرجع اندیشه های تکفیر هستند. متن نوزدهمین نشست گروه مطالعات روابط بین الملل مجله ایرانی روابط بین الملل. انتشار در پایگاه www.irdiplomacy.ir
-     Allen, Charles (2007). God’s Terrorists: The Wahhabi Cult and the Hidden Roots of Modern Jihad. Da Capo Press.
-     Baudrillard, Jean (2003). the Spirit of Terrorism. Published in www.amsterdam.nettime .org
-     Borum, randy (2007). Fundamentalism. New catholic encyclopedia, 2. edition.6.
-     Borum, Randy and Gelles, Michael. (2005).Al-Qaeda's Operational Evolution: Behavioral and Organizational Perspectives. Mental Health Law & Policy Faculty Publications.
-     Byman, Daniel (2005). Deadly Connections: States That Sponsor Terrorism. New York: Cambridge University Press.
-     Claridge, David (1996). State Terrorism Applying a Definitional model? Terrorism Terrorism and Political Violence, 8(3).
-     Crowley, Una (2009). Genealogy, method. In: International Encyclopedia of Human Geography. Elsevier. pp. 341-344.
-     Declaration on measures to eliminate terrorism
-     Duyvesteyn, Isabelle. (2007). How new is the new terrorism. The law on self-defence. Grin publisher.
-     Foucualt, Michel. (1977). Nietzsche, genealogy, history. In language, counter-memory, practice: selected essay and interviews, edited by bouchard, inthaca: cornell university press.
-     Gunaratna, Rohan. (2010). Al Qaeda’s Organizational Structure and its Evolution. In Al Qaeda's Organizational Structure and its Evolution. (Studies in Conflict & Terrorism, 33.1043–1078). Routledge.
-     Hoffman, Bruce (2006). Inside Terrorism. Columbia University Press
-     Horgan, John (2003).The Search for the Terrorist Personality. In Andrew Silke (ed.) Terrorists,Victims, and Society: Psychological Perspectiveson Terrorism and Its Consequences. Chichester: John Wiley Library.
-     Juergensmeyer, Mark (2000). Terror in the Mind of God: The Global Rise of Religious Violence. Berkeley University of California Press.
-     Kuntic, Dario (2003). Terrorism in a Changing world. Croatian International Relations Review.
-     Laquere, Walter (1996). Postmodern terrorism. Foreign affairs, September/October.
-     Lia B. (2007). Abu Musab al-Suris Critique of Hard Line Salafists in the Jihadist Current. CTC Sentinel, 1(1).
-     Pape, Robert a. (2005). Dying to Win: The Strategic Logic of Suicide Terrorism. Random house newyork
-     Piazza, James A. (2009). Is Islamist Terrorism More Dangerous? An Empirical Study of Group Ideology, Organization and Goal Structure, Terrorism and Political Violence, 21(1), 62-88.
-     Pyszczynski, Tom. (2004).What Are We so Afraid of a Terror Management Perspective on the Politics of Fear .Social Research, 71(4).
-     Ranstorp, Magnus. (1996). Terrorism in the Name of Religion. Journal of International Affairs, 50(1), 41-62.
-     Rapaport, David c. (2004). The four wave of modern terrorism. In Audrey Cronin and James mludes (ed). Attaching terrorism: elements of grand strategy, Washington dc: Georgetown University press 2004.
-     Silber, Mitchell and Bhatt, Arvin (2007). Radicalization in the West: The Homegrown Threat. New York: New York Police Department. Available at: www/nyc.gov/html/nypd/pdf/dcpi/NYPD Report-Radicalization in the West.pdf (accessed 7March 2009).
-     Sprinzak, Ehud (2008). From Messianic Pioneering to Vigilante Terrorism: The Case of Gush Emunim Underground. In D.C.Rapoport (ed.), Inside Terrorist Organizations.
-     United Nation Document A/RES/51/210 on United Nations global counter terrorism Strategy.
-     United Nation Document A/RES/54/110 on United Nations global counter terrorism Strategy.
-     United States Department of State (2017). Country Reports on terrorism 2016. United States Department of State Publication.
-     Wright, Robin and other. (2017).The jihadi threat ISIS, al-Qaeda, and Beyond. Published in USIP.ORG.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار