مناقشه حقوق بشری ایران و آمریکا؛ هویت یا قدرت

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه گیلان

2 عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی

چکیده

پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 باعث ایجاد تحولی عمیق و اساسی در روابط ایران و آمریکا شد. تحت تأثیر تحول یادشده، آمریکا جایگاه سابق خود به­عنوان فعال‌ترین کشور در عرصه­ ی سیاست خارجی ایران را از دست داد. در این میان، موضوعاتی چون حقوق بشر، اشاعه­ ی سلاح­ های هسته­ ای، برنامه­ ی موشکی و سیاست منطقه ­ای ایران در کانون مناقشات دو طرف قرار داشته است. حقوق بشر بخش قوام­ یافته­ ی حقوق بین­ الملل بوده که ساختاری نهادی دارد و جزء لاینفک کنش و واکنش­ های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سراسر جهان است. کشورها برای ترویج و حمایت از حقوق بشر آن را پذیرفته و متعهد به حمایت از آن شده­ اند. برداشت و تلقی متفاوت ایالات متحده ­ی آمریکا و جمهوری اسلامی ایران از مقولات قدرت و هویت بر تمایزات و اختلافات دو طرف در حوزه ­ی مسائل حقوق بشری شکل داده است. در این ارتباط، مقاله­ ی حاضر درصدد پاسخ به این پرسش اصلی است که مناقشه­ ی حقوق بشری ایران و آمریکا در پرتو کدام سازه­ های نظری و تحلیلی قابل تبیین است؟ برای پاسخ به این پرسش اصلی و دستیابی به اهداف پژوهش، این جستار با استفاده از روش تحلیل گفتمان و استناد به گزاره­ های نظری سازه­ انگاری و نئورئالیسم، به دنبال بررسی تأثیرات هویت و قدرت بر رفتارهای سیاسی دو کشور است. یافته­ های پژوهش نشان می ­دهد که دو کشور در منازعه­ ی حقوق بشری خود به تناسب شرایط از دو محور قدرت یا هویت بهره گرفته­ اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Human Rights Conflict Between Iran and The United States

نویسندگان [English]

  • Marzieh Karimi 1
  • Reza Simbar 1
  • Ahmad Jansiz 2
1 Guilan University
2 Guilan University
چکیده [English]

The victory of the Islamic Revolution of Iran in 1979 led to a profound and fundamental transformation in the relations between Iran and the United States. Under the Influence of the transformation, the United States lost its former position as the most active country in Iran's foreign policy. Meanwhile, issues such as the human rights, the proliferation of nuclear weapons, the missile programs and regional policy of Iran have been at the heart of the conflicts of both sides. Human rights are an integral part of international law, which has an institutional structure and is an integral part of political, economic, social, and cultural action and reactions around the world. Countries have accepted it for the promotion and protection of human rights and committed to support that. Different perceptions of the United States and the Islamic Republic of Iran have shaped the categories of power and identity on the differences and disagreements between the two sides in the field of human rights issues. Regarding to this, the present article seeks to answer the main question that the human rights disputed between Iran and the United States can be explained in the light of theoretical and analytical structures. To answer this main question and achieve the research goals, this quest seeks to study the effects of identity and power for the political behaviors of the two countries using the discourse analysis method and referring to the constructive theoretical propositions and neorealism. The Findings show that in their human rights conflict the two countries have used two aspects of power or identity in accordance with the conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human rights
  • Iran
  • the United State
  • Power
  • identity

مراجع

  1. الف) منابع فارسی
  2. احمدی، ساسان. (1396). سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران با تمرکز بر حقوق بشر از منظر پراگماتیسم، پایان-نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز.
  3. اطاعت، جواد. (۱۳۸۸). ایران و آمریکا؛ رویارویی یا تعامل، فصلنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره ۱۱ و ۱۲.
  4. اعلائی، مصطفی. (1397). استفاده ابزاری آمریکا از حقوق بشر برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی، خبرگزاری فارس، قابل دسترسی در https://www.farsnews.com/news/13970922000215/
  5. المن، کالین. (1392). واقع‌گرایی، در پل دی. ویلیامز، درآمدی بر بررسی‌های امنیت، ترجمه علیرضا طیب، تهران: انتشارات امیرکبیر.
  6. آقایی، سید داود؛ براتی، رضا. (1389). تأملی بر سیاست خارجی حقوق بشری آمریکا (با نگاهی به سیاست آمریکا در قبال ایران)، فصلنامه سیاست، دوره‌ی 40، شمار 1.
  7. تاجیک، محمدرضا؛ رمضان‌نژاد، جواد. (1393)، تحلیل گفتمان تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی درباره جنگ عراق با ایران، فصلنامه‌ی رسانه، سال 25، شماره 1، صص 20-5.
  8. تاراسنکو، پاول. (1397). خروج آمریکا از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، ترجمه شادی اصغری، عصر دیپلماسی.
  9. چرنوف، فرد. (1388). نظریه و زبرنظریه در روابط بین‌الملل؛ مفاهیم و تفسیرهای متعارض، ترجمه علیرضا طیب، تهران: نشر نی.
  10. رستمی، فرزاد؛ غلامی حسن‌آبادی، مسلم. (1395). علل تداوم مناقشه‌ی ایران و آمریکا پس از توافق هسته‌ای، فصلنامه سیاست جهانی، دوره‌ی پنجم، شماره‌ی دوم، صص 242-209.
  11. ساداتی‌نژاد، سید مهدی؛ ترکارانی، افشین. (1393). بررسی مناقشه‌ی انقلاب اسلامی ایران و آمریکا در مباحث حقوق بشر بر اساس رهیافت رئالیسم و سازه‌انگاری، فصلنامه‌ی پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره‌ی 11، صص 80-61.
  12. ستوده، محمد؛ ابیا، حمید. (1391). مطالعه‌ی حقوقی چالش‌های حقوق بشری آمریکا و ایران، فصلنامه مطالعات حقوقی دولت اسلامی، سال اول، شماره دوم، صص 106-67.
  13. سریع‌القلم، محمود. (1397). ریشه اختلافات ایران و آمریکا، فکری - فلسفی است/هسته‌ای ظاهر قضیه است، خبرگزاری ایسنا.
  14. سیمبر، رضا. (1383). حقوق بشر در نظام بین‌الملل، رشت: انتشارات دانشگاه گیلان.
  15. سیمبر، رضا. (1389). سیاست خارجی آمریکا و تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه دانش سیاسی، سال ششم، شماره‌ی دوم، صص 107-138.
  16. شریفی‌طرازکوهی، حسین؛ امیدزمانی، محسن. (1392). افزایش احترام به حقوق بشر در پرتو مکانیسم؛ بررسی ادواری جهانی، فصلنامه‌ی روابط خارجی، سال پنجم، شماره 2.
  17. صبوری، ضیاءالدین. (1390). قدرت نرم آمریکا در حوزه‌ی سیاست خارجی و امنیتی (مبانی، تحولات و پیامدها)، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
  18. طالعی‌حور، رهبر علی امیدی؛ بصیری، محمدعلی. (1395). عوامل هویتی تعارض در روابط جمهوری اسلامی ایران و ایالات‌متحده آمریکا، فصلنامه‌ی مطالعات انقلاب اسلامی، سال سیزدهم، شماره 45.
  19. فولادی، بهروز. (1395). بررسی راهبردهای ایران در برابر استراتژی آمریکا در منطقه خلیج‌فارس در دهه 90، تحقیقات جدید در علوم انسانی، سال دوم، شماره‌ی چهارم، صص 66-47.
  20. قاسمی، فرهاد. (1391). اصول روابط بین‌الملل، تهران: نشر میزان.
  21. قوام، عبدالعلی. (1388). روابط بین‌الملل، نظریه‌ها و رویکردها، تهران: سمت.
  22. قوام، عبدالعلی. (1393). کاربرد نظریه‌های روابط بین‌الملل: سیاست بین‌الملل در عرصه‌ی تئوری و عمل، تهران: انتشارات دنیای اقتصاد.
  23. کیوان حسینی، سیداصغر؛ جمعه‌زاده، راحله. (1390). سیاست دموکراسی‌سازی در کابینه‌های بعد از جنگ سرد آمریکا، فصلنامه‌ی سیاست دفاعی، سال 20، شماره‌ی 77.
  24. گلشن‌پژوه، محمودرضا. (1388). عفو بین‌الملل، دیده‌بان حقوق بشر و وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران: یک ارزیابی از تعامل دوجانبه، فصلنامه روابط خارجی، سال اول، شماره‌ی چهارم، صص 182-163.
  25. مشیرزاده، حمیرا. (1384). تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل، تهران: سمت.
  26. مشیرزاده، حمیرا. (1391). نظریه سازه‌انگاری متعارف و پژوهش در روابط بین‌الملل استلزامات پژوهشی، دو فصلنامه‌ی سیاست نظری، شماره 12، صص 20-1.
  27. موسوی، سید فضل‌الله؛ جوکار، فضل‌الله؛ محمدی، عمران. (1393). تحریم‌های یک‌جانبه‌ی آمریکا علیه ایران: تناقض در رفتار و کردار و سیاست‌زدگی حقوق بشر، فصلنامه‌ی پژوهش حقوق عمومی، سال 16، شماره‌ی 44.
  28. موسویان، سید حسین. (1394)، ایران و آمریکا؛ گذشته‌ی شکست‌خورده و مسیر آشتی، تهران: تیسا.
  29. نظری، علی‌اشرف؛ صحرایی، علیرضا. (1394). هستی‌شناسی رهیافت سازه‌انگاری و بازخوانی چشم‌اندازهای تحلیلی آن: دیرینه‌شناسی مناظره‌های فکری، فصلنامه‌ی روش‌شناسی علوم انسانی، سال 21، شماره‌ی 83، صص 92-63.
  30. نیلی، هادی. (1396). حقوق بشر در سیاست خارجی ترامپ؛ «اول آمریکا، بعد ارزش‌ها، بی‌بی‌سی فارسی، قابل دسترسی در: http://www.bbc.com/persian/world-features-39970737
  31. ب) منابع انگلیسی
  32. Carrdoso, Fernanden Henrique. (2000). An Age of Citizenship, Foreign Policy, No. 119.
  33. Congressional Research Service Report. (2009). U.S. Opinion on Human Rights, Available on: www.cfr.org/public_opinion
  34. Etzioni, Amitai. (2011). Obama’s Implicit Human Rights Doctrine, Human Rights Review, Vol. 12, No. 1.
  35. Felci, Vittorio. (2017). A Cumulative Image Problem: Human Rights and US Foreign Policy towards Iran in the Seventies, An Interdisciplinary Journal Of Middle East Studies, Vol. 2, N0. 1.
  36. Huntington, Samuel P. (1993). Clash of Civilizations, Foreign Affairs, No. 72.
  37. Garver, John. (2007). China and Iran: Ancient Partners in a Post-Imperial World, Seattle: University of Washington Press.
  38. Gregory, D. Johnston; R. Pratt, G.; Watts, M.; Whatmore, S. (2009). The Dictionary of Human Geography, 5th Edition, Wiley-blackwell Publishing, A Catalogue record for this book is available from the British Library.
  39. katzman, Kenneth. (2017). Iran: Politics, Human Rights, and U.S. Policy, Congressional Research Service Report, RL32048.
  40. Nye, Joseph. (2004). Hard Power, Soft Power, and The War on Terrorism, in: David Held and Mathias Koenig; Archibugi, American Power in the 21st Century, Cambridge and Malden: Polity.
  41. Pompeo, Michael R. (2019). Remarks on the Release of the 2018 Country Reports on Human Rights Practices, available on: https://usoas.usmission.gov/remarks-on-the-release-of-the-2018-country-reports-on-human-rights-practices/
  42. Price, Richard; Reus-Smit, Christian. (1998). Dangerous Liaisons?: Critical International Theory and Constructivism, European Journal of International Relations, Vol. 4, No. 3.
  43. Wainwright, Elsina. (2018). Human rights and the Trump Administration, Available at: https://www.ussc.edu.au/analysis/human-rights-and-the-trump-administration
  44. Waltz, Kenneth. (1979). Theory of International Politics, first edition, New York: Random House.
  45. Wendt, Alexander. (1992). Anarchy is what States Make of it: The Social Construction of Power Politics, International Organization, Vol. 46, No. 2.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار