تبیین‌ رابطه‌ی‌ جریان‌ سوم‌ میانه‌رو‌ با‌ طبقه‌ی‌ متوسط‌ جدید ‌در‌ ایران‌ پس‌ از‌ انقلاب‌ اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه اصفهان

چکیده

ایـن مقالـه بـا اسـتفاده از مفهـوم تبییـن مصـرح در روش «تحلیـل گفتمـان انتقـادی» نورمـن فـرکلاف، بـه دنبـال توضیـح رابطـه ی دوسـویه میـان شـش عنصـر جریـان سـوم میانه رو بـا طبقه متوسـط جدیـد (شـهری) در دوره ی پـس از انقـلاب اسـلامی ایـران اسـت. در ایـن راسـتا، ابتدا تصویـری کلـی از عناصـر شـش گانه ی جریـان مزبـور ترسـیم و سـپس رابطـه ی ایـن عناصـر بـا طبقـه ی متوسـط جدیدتحلیـل خواهد شـد. سـؤال اصلی این اسـت کـه رابطه ی میان ایـن جریان و آن طبقـه هنجـاری (بازتولیـدی) اسـت یـا خلاقانـه (تـلاش بـرای تغییـر)؟ بررسـی ها نشـان می دهنـد کـه ایـن رابطـه همزمـان هنجـاری و خلاقانـه بـوده اسـت؛ یعنـی از یک سـو، می تـوان جریـان سـوم میانـه رو را بخشـی از مبـارزه ی طبقاتی طبقه ی متوسـط جدیـد به حسـاب آورد و از سـوی دیگـر، ایـن جریان ظرفیـت نمایندگی همـه ی خواسـته های آن طبقـه را از خود بـروز نداده و بـه دنبـال ایجـاد تغییـر در آن بـوده اسـت. طبقـه ی متوسـط جدیـد نیـز از متغیرهـای تأثیرگـذار بـر پیدایـش و تغییـرات گفتمـان ایـن جریـان بـوده و توانسـته اسـت گفتمـان جریـان مزبـور را به ایده آل هـای خـود نزدیک تـر سـازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining the relationship between the third moderate movement and the new middle class in Iran after the Islamic Revolution.

نویسندگان [English]

  • Amir Hemati
  • Abas Hatami
  • Ali Alihosaini
  • Hamid Nasaj
چکیده [English]

This article uses the concept of explanation in the "critical discourse analysis" method of Norman Farclough, in order to explain the two-way relationship between the six elements of the third middle class and the new middle class (urban) in the post-Islamic revolution period It is Iran. In this direction, first, a general picture of the six elements of the aforementioned flow will be drawn, and then the relationship between these elements and the new middle class will be analyzed. The main question is whether the relationship between this flow and that class is normative (reproduction) or creative (attempt to change)? Surveys show that this relationship has been normative and creative at the same time; That is, on the one hand, the third moderate current can be considered as a part of the class struggle of the new middle class, and on the other hand, this current has the capacity to represent all the demands of that class and seeks to create changes in It has been. The new middle class has also been one of the variables influencing the emergence and changes of the discourse of this current and has been able to make the discourse of the said current closer to its ideals.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the third moderate stream
  • the new middle class
  • critical discourse analysis
  • explanation
  • Normative and creative relationship

مراجع

  1. الف) منابع فارسی
  2. ازغندی، علیرضا. (1387). تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران؛ 1357-1320، چاپ پنجم، تهران: سمت.
  3. افروغ، عماد؛ صالحی، علی‌محمد. (1381). تبلور آرمان‌های پایه‌گذاران انقلاب در قانون اساسی (امام خمینی، شریعتی، بازرگان و طالقانی)»، علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، شماره‌ی 44 و 45، صص. 77-51.
  4. آقاگلزاده، فردوس و همکاران. (1386). رویکردهای غالب در تحلیل گفتمان انتقادی، زبان و زبان‌شناسی، 5، صص. 54-39.
  5. بازرگان، مهدی. (1389). انقلاب ایران در دو حرکت، تهران: بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بارزگان.
  6. بحرانی، محمدحسین. (1388). طبقه‌ی متوسط و تحولات سیاسی در ایران معاصر (1320 - 1380) (پژوهشی در گفتمان‌های سیاسی قشرهای میانی ایران)، چاپ سوم (1395)، تهران: آگه.
  7. بشیریه، حسین. (1381). دیباچه‌ای بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران در دوره جمهوری اسلامی ایران، تهران: نگاه معاصر.
  8. بشیریه، حسین. (1380). موانع توسعه سیاسی در ایران، تهران: گام نو.
  9. خواجه سروی، غلامرضا. (1394). تاریخ تحولات سیاسی مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۴ - ۱۳۵۸)، تهران: سرو اندیشه.
  10. دارابی، علی. (1390). جریان‌شناسی سیاسی در ایران، تهران: سازمان انتشارات و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  11. دارابی، علی. (1381). کارگزاران سازندگی از فراز تا فرود، تهران: سیاست.
  12. دارابی، علی. (1390). جامعه‌شناسی جریان‌های سیاسی در دهه چهارم از انقلاب اسلامی، مطالعات سیاسی، شماره‌ی 14، صص. 72-43.
  13. راهوار منفرد، کریم. (1382). احزاب، تشکل‌ها و جناح‌های سیاسی ایران امروز از سال 1380- 1357، تهران: سیاست.
  14. شادلو، عباس. (1386). راه سوم در ایران و غرب، تهران: انتشارات وزرا.
  15. صادقی، فؤاد؛ نظافتی، نوید؛ کلانتری، عمار. (1381). جریان سوم: نگاهی به چالش‌های سیاسی ایران امروز، تهران: انتشارات مؤلف.
  16. میلز، سی رایت. (1355). طبقه متوسط جدید، ترجمه‌ی حسین ادیبی، مجله دانشکده (دانشگاه تهران)، شماره‌ی 7، صص. 51-31.
  17. عراقی، غلامرضا. (1386). طبقه متوسط جدید و تأثیرات آن در دوره بعد از انقلاب اسلامی، علوم سیاسی، شماره‌ی 38، صص. 31-50.
  18. فرکلاف، نورمن. (1379). تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه فاطمه شایسته پیران و دیگران، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
  19. فوزی، یحیی؛ رمضانی ملیحه. (1388). طبقه متوسط جدید و تأثیرات آن در تحولات بعد از انقلاب اسلامی در ایران، مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 17، 28-11.
  20. نوذری، عزت‌الله. (1380). تاریخ احزاب سیاسی در ایران، شیراز: نوید.
  21. ب) منابع انگلیسی
  22. Fairclough, N. (1992). Discourse and Social Change, Cambridge: Polity press, Vol. 73.
  23. Fairclough, N. (2001a). Language and power, Pearson Education.
  24. Fairclough, N. (2001b). Critical discourse analysis as a method in social scientific Research, Methods of critical discourse analysis, 2001, available on: books.google.com
  25. ج) نشریات
  26. احمد پورنجاتی، روزنامه انتخاب، 28 و 30 مردادماه 1378.
  27. احمد پورنجاتی، هفته‌نامه ارزش‌ها، شماره‌ی 5.
  28. بیانیه‌ی اعلام موجودیت جمعی از کارگزاران سازندگی، روزنامه همشهری، 12/12/1374.
  29. خط‌مشی و اصول کلی برنامه‌های دولت یازدهم، روزنامه‌ی اطلاعات، 16/5/1392.
  30. روزنامه‌ی عصر آزادگان، ویژه‌نامه، بهمن 1378.
  31. عزت‌الله سحابی، روزنامه‌ی اطلاعات، 28/6/1358.
  32. محمد محمدی ری‌شهری، روزنامه‌ی اطلاعات، 17/7/1375.
  33. محمد محمدی ری‌شهری، هفته‌نامه‌ی ارزش‌ها، شماره‌ی 1.
  34. محمد محمدی ری‌شهری، هفته‌نامه‌ی ارزش‌ها، شماره‌ی 7.
  35. محمد محمدی ری‌شهری، روزنامه‌ی سلام، 30/2/1375.
  36. نهضت آزادی، تحلیلی از شرایط امروزی انقلاب اسلامی ایران و نقد نیروهای درون انقلاب، روزنامه‌ی میزان، 28/3/1358.
  37. د) منابع اینترنتی
  38. حزب اعتدال و توسعه، بیانیه تأسیس، 11/10/1378، قابل دسترسی در: www.hezbet.ir.
  39. حزب اعتدال و توسعه، منشور توسعه اعتدالی، 15/8/1394، قابل دسترسی در: www.hezbet.ir.
  40. حزب توسعه و عدالت، بیانیه درباره دولت ائتلافی، 12/12/1387، قابل دسترسی در: www.aftabnews.ir.
  41. حسین موسویان، جریان تأسیس حزب اعتدال و توسعه، 11/11/1392، قابل دسترسی در: www.hezbet.ir.
  42. محسن رضایی، بیانیه حضور در انتخابات، 9/2/1388، قابل دسترسی در: www.tabnak.ir.
  43. محسن رضایی، متن نامه محسن رضایی به سران قوا و احزاب درباره طرح دولت ائتلافی، 23/9/1387، قابل دسترسی در: www.toseevaedalat.ir.
  44. نهضت آزادی، بیانیه احساس خطر و پیشنهاد‌ها به رهبری و دولت‌مردان و مردم، 24/03/1360، قابل دسترسی در: mizankhabar.net/asnad.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار