نوع مقاله : علمی - پژوهشی
چکیده
در نظام جهانی نقش ساختاری سازمانهای بینالمللی و بهویژه سازمان ملل متحد در زمینه هنجارسازی بینالمللی و تأثیرگذاری بر سیاستهای خارجی نقش بیبدیلی محسوب میشود. به طوری که، دولتها با وجود دیدگاهها و اشکال متفاوت حاکمیت، تلاش دارند رفتار خود را منطبق با هنجارها و قوانین و مقررات سازمان ملل متحد نشان دهند. نظریه نوواقعگرایی که در این مقاله نقش رویکرد نظری پژوهش را ایفا میکند این موضوع را توضیح میدهد که چگونه ساختارها بدون توجه به مختصاتی که به قدرت و موقعیت مربوط میشود، بر رفتار و نتایج تأثیر میگذارند. سازمان ملل متحد با آنکه در عرصه نظام بینالمللی دارای موجودیت مستقلی فرض میشود، لیکن کشورهای قدرتمند جهانی همواره با استفاده از نفوذ و قدرت خود، این سازمان را درجهت اهداف و منافع خود، مورد بهرهبرداری قرار دادهاند. این نوشتار روند سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را در قبال شورای امنیت، آژانس بینالمللی انرژی اتمی و نهادهای حقوق بشر سازمان ملل متحد مورد بررسی قرار داده است. روندی که بیانگر فراز و فرود در روابط آن با این سازمان بوده است. ارتقای جایگاه جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد با برخی موانع و مشکلات مواجه است که ازجمله آنها میتوان به مخالفت قدرتهای بزرگ، رقابت کشورهای در حال توسعه، نگاه متضاد و متعارض نخبگان اجرایی و عدم برنامهریزی لازم در کشور اشاره کرد.